Uluslararası Tarım Kalkınma Fonu (IFAD)

Dr. Mevlüt Şahin

Dr. Mevlüt Şahin

Tüm Yazıları

Tarım ve hayvancılık dünyada stratejik olarak daha önemlisi olmayan bir sektördür. Tarım ve hayvancılığın, dolayısıyla gıdanın ve bu sektörden elde edilen hammaddelerin olmadığı yerde hiçbir şeyin önemi olamaz.

Ayrıca tarım ve hayvancılık diğer sektörlere göre çok daha riskli olduğundan ve kar marjı da çok yüksek olmadığından dünyanın her yerinde devlet destekleri ile desteklenmektedir. Ülkemizde de tarım ve hayvancılık sektörü Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından her sene farklı programlar ile desteklenmektedir.

Tarım ve Orman Bakanlığının vermiş olduğu destek programları olarak

Kırsal Kalkınma Desteklemeleri
Avrupa Birliği kapsamında TKDK Desteklemeleri
Tarım Arazilerinin Kullanımının Etkinleştirilmesi (TAKE) Projeleri
IFAD kapsamında yürütülen programlar

vs. olarak birkaç tane örnek verilebilir.

Bu yazımda IFAD kapsamda yürütülen projelerden bahsetmek istiyorum.

IFAD

Uluslararası Tarım Kalkınma Fonu (IFAD) Birleşmiş Milletler’in (BM) uzmanlık kuruluşlarından biridir. Amacı, gelişmekte olan ülkelerde tarımsal ve kırsal kalkınmayı desteklemek ve açlıkla mücadele için tarımsal ve kırsal kalkınma projelerine finansman sağlamaktır. IFAD aynı zamanda bu amaçlar doğrultusunda ülke stratejik planlarının hazırlanmasına katkıda bulunmakta ve tarım projelerinin yürütülmesini sağlamaktadır. IFAD’ı kuran Anlaşma 30 Kasım 1977’de yürürlüğe girmiş ve Fon, Aralık 1977’de çalışmalarına başlamıştır. 180 ülkenin üye olduğu fona Ülkemiz 1982 yılında üye olmuştur.

Ülkemizde gerçekleştirilen IFAD projeleri, kırsal kesimdeki halkın gelir ve yaşam standartlarının yükseltilmesini amaçlamaktadır. IFAD Türkiye’de bugüne kadar 11 projeye kaynak sağlamıştır. 11 adet projeden 2 tanesi (Kırsal Dezavantajlı Alanlar Kalkınma Projesi ve Göksu Taşeli Havzası Geliştirme Projesi) günümüzde devam etmektedir. 12. Proje olan Fırat Nehri Havzası Rehabilitasyon Projesi’nin de (Proje süresi: 2024-2031) onay süreci tamamlanmıştır.

Günümüzde devam eden Kırsal Dezavantajlı Alanlar Kalkınma Projesi (KDAKP) 3 faz olarak planlanmıştır. Projenin birinci fazı 2017 – 2023 yılları arasında Karadeniz Bölgesinde Sinop, Kastamonu ve Bartın, Akdeniz Bölgesinde Mersin, Adana ve Osmaniye illerini kapsayarak tamamlanmıştır. İkinci faz 2023 – 2025 yıllarında Çankırı ve Kahramanmaraş illeri dahil edilerek yürütülmektedir. Üçüncü faz çalışmalarına 2025 – 2027 yıllarında devam edilecek olup yeni eklenecek illerle beraber proje alanı çok daha genişleyerek desteklerini sürdürecektir.

Proje uygulama alanları, önce illere sonra da iller içerisinde tarımsal ve hayvansal üretimin miktarı ve çeşidine, coğrafi ve iklimsel özelliklerine ve ulaşım, altyapı imkanlarına göre Ekonomik Kalkınma Kümelerine (EKK) ayrılmışlardır. Her bir ekonomik kalkınma kümesinde ise Çiftçi Destek Ekipleri (ÇDE) kurularak projelerin yürütülmesi sağlanmaktadır.

Çiftçi destek ekipleri yerine göre İl Tarım ve Orman Müdürlüklerinde veya İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerinde görev yapan Ziraat Mühendisi veya Veteriner Hekimlerden oluşmakta olup çiftçiler ile doğrudan iletişim içerisinde bulunan personeller sayesinde bir yıl boyunca bu program kapsamında yapılacak uygulamaların çiftçi ihtiyaçlarına göre nokta atışı olması sağlanmaktadır. Projenin yürütüldüğü illerde üreticilerin, üretici birlikleri ve tarımsal alanda faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarının, alt yapı, alet ekipman ve diğer ihtiyaçlarının temini de Çiftçi Destek Ekipleri ile iletişim içinde olmaları, taleplerinide onlara iletmeleri söz konusu fondan destek alabilmeleri için son derece önemlidir.