Çiftçinin faiz yükünü arttıran düzenleme iptal edildi

Resmi Gazete’ de 24 Ekim 2024 tarihinde yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile Ziraat Bankası, Ziraat Katılım Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri aracılığıyla kullandırılan Hazine destekli tarım kredilerinde faiz indirim oranları beklenmedik bir şekilde düşürüldü. Daha önce yüzde 100’e kadar indirim uygulanan 28 farklı alanda destekler azalırken, birçok alanda kredi limitleri de yarı yarıya düşürüldü.

Tarım Gündem dergisi Yazarlarından İbrahim Oğuz’un verdiği bilgilere göre; 2025 yılında sübvansiyonlu kredi hacmi tahmini olarak 665 milyon TL olarak gerçekleşti. Söz konusu krediye 320 milyar TL faiz tahakkuk ettirilmiş, bunun 180 milyar TL’ si Hazine 140 milyar TL’ si de çiftçi tarafından ödenecek. Devlet 2026 yılında çiftçilere yine 665 milyar TL kredi tahsis edecek. Eğer bu düzenleme iptal edilmeyecek olsaydı, 2026 yılında çiftçiler 210 milyar TL faiz ödemek zorunda kalacaktı. Yani üreticiler 2026 yılında 70 milyar TL daha fazla faiz ödemek zorunda kalacaklardı.

Aynı zamanda yeni düzenleme ile çiftçilerin hazine destekli kredi imkânından faydalanabilmesi için vergi dairelerinden vadesi geçmiş borcu ile sosyal güvenlik prim borcu bulunmadığına dair belge getirmeleri yeni düzenlemede zorunlu hale getirildi.

Hazine destekli sübvansiyonlu tarımsal kredilerde çiftçinin faiz yükünü artıran Resmi Gazete kararına, sektörden büyük tepki gelmişti. Son yıllarda artan tohum, gübre, yem, mazot ve enerji gibi giderleri nedeniyle finansmana erişimde zorluk yaşayan çiftçiler için sübvansiyonlu kredilerin büyük önem taşıdığı herkes tarafından bilinmektedir.

Resmi Gazete’nin 30 Ekim 2024 tarihli sayısında, 24 Ekim 2024 tarihinde yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı iptal edildi. Çiftçinin girdi maliyetlerinin arttığı ve ürettiği ürünü gerçek değerinde satamadığı bir dönemde faiz desteğinin yeniden eski oranlara getirilerek korunması hem üretim sürekliliği hem de gıda arz güvenliği açısından olumlu bulunmuştur. Eğer bu düzenleme yapılmasaydı artan finansman maliyetleri üretimden çekilmeleri hızlandıracaktı ve gıda fiyatlarında artış yönünde yeni bir baskı meydana getirecekti.

Sübvansiyonlu krediler; çiftçilerin modern tarım tekniklerine yatırım yapmalarına imkân tanıyarak üretim kapasitelerini artırır, gıda arz güvenliğinin ülke menfaatine dönük olarak yükseltilmesini sağlar. Bu sayede, üreticiler yalnızca iç pazarda değil, dış pazarlarda da rekabet edebilir hale gelir ve ihracat potansiyellerini geliştirme şansını yakalar. Bu yüzden sübvansiyonlu kredilerin doğru yerde ve suiistimal edilmeden kullanılması büyük önem arz etmektedir. Bu kredileri kullanan üreticilerin sadece tarımsal üretim ve alt yapı tesisi için bu kredileri kullanmaları gerektiğini önemle hatırlatmak isterim.