Andırın doktoru

Enver Baltaş

Enver Baltaş

Tüm Yazıları

Bu ot ölümcül hastalığa bile şifa!!!

İdrar söktürücü özelliğiyle idrar yolu enfeksiyonlarına karşı etkili olan tirşik otu, kansızlığa karşı da fayda sağlıyor. Ateş düşürücü özelliği ve birden çok faydası ile Andırın doktoru ünvanını hak ediyor.
Tirşik otu, Türkiye'de en fazla Andırın’da kıymet görür. Meşakkatli hazırlık sürecinden geçtikten sonra zehirlerinden arındırılır. Bitkiyle aynı isimle anılan enfes bir çorbaya dönüşür. Soğuk olarak tüketilen bu çorba, yılların halk bilgeliğinde şifa kaynağı olarak değerlendirilmiş ve Andırın doktoru olarak nam salmıştır.

Andırın Tirşiği, Kahramanmaraş’ın coğrafi işaret tescilli ilk ve şu ana kadar tek çorbasıdır.
Tirşik, su, yoğurt, un, yarma ve nohut ile hazırlanan tirşik çorbası, sıra dışı bir mayalanma ve pişirme süreci sonunda hazırlanır. Pancarlı gibi bir kere hazırlandıktan sonra muhafaza edilerek uzun süre tüketilebilir. Tercihe bağlı olarak sarımsak ezmesi ilave edilerek soğuk bir şekilde servis edilir.

Tirşik’in iki önemli ayırt edici özelliği vardır: İlki yapım tekniği ve mayalanmasıdır. Diğeri de yabani pancar bitkisinin biyolojik değişime uğramasıdır. Damak zevkini ve tadını veren yaban pancarının yaklaşık 0 Rakımdan 700 m yüksekliğe kadar ve Akdeniz ikliminin kesişim noktasında, kasım-nisan ayları arasında yetişmesidir. Damak zevkine uygunluk açısından tercih edilen yetişme dönemi aralık-şubat ayları arasıdır.

TİRŞİK ÇORBASI NASIL YAPILIR

Malzemeler: 1.5 kg yabani tirşik, 4.5lt su, 350 gr yoğurt, 200 gr un, 25 gr yarma, 25 gr nohut, 1.5 çay kaşığı tuz. Bol su kullanılarak iyice yıkanan tirşik, çok ince bir şekilde kıyılır ve tuz ile yoğrulur. Derin bir tencereye 4.5 lt su ilave edilir. Su sıcaklığı 50 °C’ye ulaşınca tencere ateşten alınır ve 50 gr un ilave edilir. Un iyice karıştırılıp özdeşleşince karışıma 350 gr yoğurt ilave edilir. Un ve yoğurt ile birlikte çırpılmış suyun içerisine daha önce kıyılıp yıkanmış tirşik ilave edilir ve karıştırılmaya devam edilir. Sonrasında nohut ve yarma da ilave edilir.

Karışım kaşık yardımıyla düzlenir. Su yüzeyine çıkan yabani pancarın üzerinde, kalan un ile yüzeyi tamamen kaplayacak şekilde ince bir tabaka oluşturulur. Karışımın hava ile teması un ile engellenir. Tencerenin kapağı kapatılır. Karışımın olduğu kabın hava almaması için etrafı bez yardımıyla özenle kapatılarak, 27-30 °C’de sıcaklığını muhafaza etmesi sağlanır. En az 12 saat bu şekilde mayalanmak üzere bekletilir. Karışım kabarmışsa iyi mayalanmış demektir. Eğer kabarmamış ise 1.5, 2 saat daha mayalanmaya bırakılır. Varsa üzerindeki un, karışıma kaşık yardımıyla iyice yedirilir.

Mayalanmış karışım, odun ateşindeki ocağa koyulur. Kaynayana kadar sürekli karıştırılır. Kaynamada sakinleşme sağlandıktan sonra kazanın kapağı kapatılarak 5-10 dakika ara ile karıştırılır. Çorba kıvamına gelene kadar bu işleme devam edilir. 10 °C’ye kadar soğumaya bırakılır. 1.5 kg yaban pancarından yaklaşık 4 lt tirşik elde edilir. Birkaç diş sarımsak soyulup rendelenerek sos haline getirilir. Pişmiş tirşiğe ilave edilir. Bulgur pilavı ile servis edilir. Yeşil soğanda en büyük lezzet ortağıdır. Ne diyelim afiyet bal şeker olsun.