Türkiye siyasetinde kırılma noktalarına ışık tutan yeni kitap

İmge Kitabevi Yayınları, gazeteci-yazar Zihni Erdem’in kaleme aldığı “CHP’nin Üzerindeki Eller” adlı kitabı okurlarla buluşturdu. Ekim 2025’te yayımlanan eser, Türkiye’nin siyasi tarihinde dönüm noktası sayılan olayları ve Cumhuriyet Halk Partisinin bu süreçlerdeki dönüşümünü derinlemesine inceliyor.

MUHTIRADAN ECEVİT'İN GENEL BAŞKANLIĞINA KADAR UZANAN SÜREÇ

575 sayfalık kapsamlı çalışmada Erdem, özellikle 12 Mart 1971 askeri muhtırası sonrasında sosyalist hareketin yaşadığı sarsıntılardan, Bülent Ecevit’in CHP Genel Başkanlığı dönemine kadar uzanan çalkantılı süreci arşiv belgeleri, tanıklıklar ve dönemin ruhunu yansıtan detaylarla ele alıyor.

Kitabın yayın yönetmenliğini Refik Tabakçı, grafikerliğini Selda Kahveci, dizgi ve mizanpajını ise Hüseyin Aktürk üstlendi.

DEMOKRASİ VE BAĞIMSIZLIK MÜCADELESİNİN FARKLI YÜZLERİ

Eser, yalnızca bir siyaset kitabı olmanın ötesinde, Türkiye’de demokrasi ve bağımsızlık mücadelesinin farklı yüzlerini anlamak isteyen okurlar için de önemli bir kaynak niteliği taşıyor.

“CHP’nin Üzerindeki Eller”, 236 TL’lik fiyatıyla satışa sunuldu. Kitabını CHP lideri Özgür Özel'e de sunan Erdem, kitap hakkında Yeni Ankara'ya konuştu.

“CHP’nin Üzerindeki Eller” fikri nasıl doğdu? Sizi bu kitabı yazmaya iten kişisel ya da gazetecilik motivasyon neydi?

- CHP'ye dışarıdan müdahale 2010'da, belki de daha önce başladı. 1 Mart tezkeresine karşı çıkılmıştı Baykal döneminde. Sonra dışarıdan CHP ile uğraşan güçler ortaya çıktı. Bu güçler, içeriden de aparat buldular. Baykal'ı bir operasyon görüntüsüyle partiden uzaklaştırmak istediler ve uzaklaştırdılar. İstifa etmek zorunda kaldı. Sadece CHP'ye değil 1 Mart tezkeresine karşı çıkan, Türk Silahlı Kuvvetleri komutanları da Ergenekon, Balyoz gibi operasyonlarla tasfiye edildi. Bunları hem Türkiye'ye hem CHP'ye yönelik operasyonun parçası olarak düşündüm ve oradan yola çıktım. O arada da yaşanan olayları özetlemeye çalıştım.

Anayasa değişikliği yapıldı mesela. Bu değişiklik esas olarak üst yargı kurumlarının iktidarın gücünü artırmaya dönük değişiklikti. Sonra Fethullah Gülen grubu ile AKP arasında sorunlar çıktı. Birbiriyle kavga etmeye başladılar ve sonunda bu bir darbe girişimine kadar gitti. Darbe girişimi başarısız oldu, Gülen devletten tasviye edildi ama bu defa iktidar tek kaldı ve güçlendi. MHP'nin desteğiyle başka ülkelerde benzeri olmayan bir başkanlık sistemine izin verildi.

Biz her şeyin normale dönmesini beklerken bu kez bir şey daha oldu. 31 Mart 2024 seçimlerinde CHP birinci parti oldu. bu defa iktidar, CHP'nin önünü kesmek için başka operasyonlara girişti. Ben bu hikayeyi yazmaya çalıştım.

Kitapta “eller” metaforunu kullanıyorsunuz. Bu eller sizce bugün kimleri, hangi güç odaklarını temsil ediyor olabilir?

- Ergenekon operasyonlarının arkasında Amerika vardı. Fethullah Gülenin arkasında ABD vardı. Baykal da bunu söylüyor İlker Başbuğ da bunu söylüyor. Başbuğ da "Ergenekon Terör Örgütü" iddiasıyla tutuklanıp yargılanan biri. Türkiye'de bir Genelkurmay Başkanı terör örgütü suçlaması ile tutuklandı ve yargılandı. Bir insan bunları duyunca 'hadi ya!' diyeceği şeyler. Arkasında dış güç var mı? Var tabi. Bu güçlerin doğrudan gelip yardım etmesi gerekmiyor. Destek vermesine gerek, yok sesini çıkarmıyor. Son operasyonlarda, normalde seçilmiş bir insanın bir partiyle ittifak yaptı diye onu terör örgütü ile ilişkilendirerek görevden alması insanın aklına ve mantığına sığmaz. Zaten parti yasal. Meclis'te temsili var. Onunla ittifak neden suç olsun? Eğer o parti suç örgütüyse o zaman mecliste ne işi var? Bunlar olurken müttefiklerimiz, Türkiye'yi batının bir parçası olarak kabul edersek ve Türkiye'de 'demokrasi var' diyorsak, niçin o ülkeler 'hayır böyle bir şey olamaz, bu demokrasiye aykırı!' diye ses çıkarmıyorlar ve göz yumuyorlar?

ZİHNİ ERDEM KİMDİR?

Gazeteci-yazar Zihni Erdem, 6 şubat 1956 Trabzon doğumlu. Gazeteciliğe Ulusal Basın Haber Ajansında başladı. Sırasıyla 2000'e Doğru dergisi, Aktüel dergisi, Siyah beyaz gazetesi, Radikal gazetesi ve Aydınlık gazetesinde çalıştı.

Parlamentoda sol partileri yakından takip etti. Susurluk komisyonunu yakından izledi.