1 Mayıs: İşçinin ve emekçinin mücadeleyle kazandığı bayram
İşçilerin insanca yaşam ve adil çalışma koşulları için verdiği mücadelenin simgesi haline gelen 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü, Türkiye’de ve dünyada coşkulu etkinliklerle kutlanıyor.
1 Mayıs’ın tarihi, 1856 yılında Avustralya’nın Melbourne kentinde taş ustaları ve inşaat işçilerinin günlük çalışma süresinin 8 saate indirilmesi talebiyle gerçekleştirdiği yürüyüşe dayanıyor. Bu talep, 1880’li yıllarda ABD’de kitlesel grevlere dönüşerek küresel bir işçi hareketine dönüştü. 1889’da Paris’te toplanan 2. Enternasyonal, ABD’li sendikacıların önerisiyle 1 Mayıs’ı uluslararası işçi bayramı olarak kabul etti.
OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E 1 MAYIS
Osmanlı topraklarında ilk 1 Mayıs kutlaması 1911’de Selanik’te yapıldı. İstanbul’daki ilk etkinlik ise bir yıl sonra 1912’de düzenlendi. Cumhuriyet döneminde 1 Mayıs, ilk kez 1922’de Ankara’da İşçi Bayramı olarak kutlandı. Resmi olarak tanınması ise 1923 yılında gerçekleşti.
Ancak 1977’de Taksim Meydanı’nda yapılan 1 Mayıs kutlamalarında yaşanan trajik olay 37 kişinin hayatını kaybetmesi bu tarihe kara bir leke olarak geçti. 12 Eylül darbesinin ardından 1 Mayıs yasaklandı, ancak 2009’da "Emek ve Dayanışma Günü" adıyla yeniden resmi tatil ilan edildi.
SENDİKALAR MEYDANLARDA OLACAK
Bu yıl da Türkiye genelinde çeşitli sendikalar ve sivil toplum kuruluşları 1 Mayıs’ı farklı şehirlerde kutlayacak. TÜRK-İŞ, İstanbul Kartal Meydanı’nda; DİSK ve KESK, Kadıköy’de; HAK-İŞ ise Rize’de ÇAYKUR işçileriyle birlikte kutlama yapacak. Memur-Sen ve Türkiye Kamu-Sen, Ankara’da sırasıyla Anıtpark ve Kolej Meydanı’nda program düzenleyecek.
TÜRKİYE'DE SENDİKALI İŞÇİ ORANI YÜZDE 15’E YAKLAŞTI
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Ocak 2025 verilerine göre, Türkiye’de toplam 16 milyon 864 bin işçiden yalnızca 2,5 milyonu sendika üyesi. Bu veriler, ülkedeki sendikalaşma oranının yüzde 14,97 seviyesinde olduğunu gösteriyor. En çok üyeye sahip işçi sendikası ise 293 bin 829 üyeyle Türk Metal Sendikası oldu.