Yumoş Türkiye malı mı İsrail ile ilgili mi?
Türkiye’de çamaşır yumuşatıcısı denilince akla gelen Yumoş, Henkel’in İsrail’e verdiği destek nedeniyle boykot çağrılarının odağı haline geldi. Marka, doğrudan İsrail malı olmasa da tartışmalar tüketici tercihlerini etkiliyor.
Türkiye’de çamaşır yumuşatıcısı denildiğinde akla gelen ilk isimlerden biri olan Yumoş, son dönemde sosyal medyada ve bazı tüketici platformlarında tartışmaların odağı haline geldi. 1970 yılında piyasaya sürülen Yumoş, uzun yıllar Unilever bünyesinde yer aldıktan sonra 2008 yılında Almanya merkezli Henkel şirketine satıldı. Bu değişim, markanın kökeni ve üretim süreçleri hakkında tüketiciler arasında kafa karışıklığına yol açarken, son dönemde yaşanan uluslararası siyasi gelişmelerle birlikte Yumoş boykot listelerinde yer almaya başladı.
YUMOŞ HANGİ ÜLKENİN VE KİMİN MARKASI?

Yumoş, Almanya merkezli Henkel’in sahip olduğu bir markadır. Türkiye’de 1980’lerin ortalarından itibaren yaygınlaşan Yumoş, çamaşırları yumuşatmak ve ferah bir koku sağlamak amacıyla tüketiciyle buluşmuştur. Henkel’in küresel yapılanması kapsamında Yumoş, farklı ülkelerde farklı isimlerle pazarlanıyor: İngiltere’de Comfort, Almanya’da Kuschelweich olarak biliniyor. Dolayısıyla Yumoş, doğrudan Türk malı veya İsrail malı değildir; marka, merkezi Almanya’da olan ve birçok ülkede faaliyet gösteren uluslararası bir şirketin ürünüdür.
YUMOŞ VE İSRAİL İLİŞKİSİ

Yumoş’un İsrail ile doğrudan bir bağlantısı olmasa da, bağlı bulunduğu Henkel şirketinin İsrail’e yönelik politikaları ve ticari ilişkileri tartışmalara neden oluyor. Özellikle 13 Ekim 2023’te Henkel CEO’su Carsten Knobel tarafından yapılan açıklama, markanın boykot listesine alınmasına zemin hazırladı. Knobel, İsrail’e yönelik saldırıları “terör eylemleri” olarak nitelendirerek, İsrail’in yanında olduklarını açıkladı. Bu açıklama, başta Filistin yanlısı topluluklar olmak üzere pek çok kişi tarafından eleştirildi ve Henkel markalarına yönelik boykot çağrılarına yol açtı.
Henkel’in İsrail’de faaliyet gösteren bir fabrikasının olması ve ülkedeki stratejik iş birlikleri, Yumoş gibi markaların etik tartışmalara dahil olmasına sebep oldu. Dolayısıyla, Yumoş’un İsrail malı olmadığı halde, Henkel’in politikaları nedeniyle dolaylı olarak İsrail’e destek verdiği algısı oluştu.
BOYKOT ÇAĞRILARININ TEMEL SEBEPLERİ

Yumoş’un boykot edilmesinin temel nedeni, Henkel’in İsrail’e verdiği destek ve CEO’nun açıklamaları olarak öne çıkıyor. Bunun yanında, şirketin İsrail ile yürüttüğü ticari ilişkiler ve üretim yatırımları, markaların güvenilirliği konusunda tüketici endişeleri yaratıyor. Sosyal medyada hızla yayılan kampanyalar, özellikle Yumoş gibi tanınmış markaları boykot listesine taşıdı.
Benzer şekilde, Unilever ve Ben & Jerry’s örneği de tartışmaların temelini anlamak için önemli bir bağlam sunuyor. Yumoş, geçmişte Unilever bünyesinde yer aldığı için bazı paylaşımlarda hâlâ Unilever ile ilişkilendiriliyor. Unilever’in Ben & Jerry’s markasının İsrail’de satışını durdurma kararını geçersiz kılmak için dağıtım haklarını bir girişimciye devretmesi, şirketin İsrail ile ilişkilerini eleştirenlerin dikkatini çekmişti. Yumoş ise 2008 yılından bu yana tamamen Henkel’e ait olduğundan, Unilever bağlantısı artık mevcut değil.
TÜRKİYE’DE YUMOŞ’UN TÜKETİCİ PROFİLİ

Türkiye’de geniş bir kullanıcı kitlesine sahip olan Yumoş, parfüm seçenekleri ve yumuşaklık sağlayan formülleriyle öne çıkıyor. Yıkama sonrası çamaşırların hem yumuşak hem de kalıcı kokulu olmasını sağlayan bu ürün, uzun yıllardır evlerin vazgeçilmezleri arasında yer alıyor. Ancak Henkel’in İsrail’e yönelik duruşu ve global politikaları, Türkiye’deki tüketicilerin Yumoş tercihlerinde tereddüt yaşamasına sebep oluyor.
SONUÇ VE DEĞERLENDİRME
Özetle, Yumoş doğrudan İsrail malı değildir; merkezi Almanya’da olan Henkel şirketine aittir. Yumoş, Türkiye’de uzun yıllardır güvenilir bir marka olarak kabul edilirken, Henkel’in İsrail’e verdiği destek ve CEO’nun açıklamaları dolayısıyla boykot çağrılarının hedefi haline gelmiştir. Tüketiciler, İsrail ile kurulan bu dolaylı ilişki nedeniyle Yumoş’u tercih etmeme eğilimi gösterebilmektedir.
Yumoş’un durumu, global şirketlerin politik duruşlarının ve uluslararası ilişkilerinin, yerel pazarlardaki marka algısını nasıl etkileyebileceğinin somut bir örneği olarak değerlendiriliyor. Bu tartışma, yalnızca Türkiye’de değil, dünya genelinde markaların etik, siyasi ve ekonomik kararlarının tüketici davranışlarına yansımasını da gözler önüne seriyor.