DİSK'ten TÜİK'e dava! "TÜİK verileri düşük açıkladıkça soframızdan ekmeğimiz çalındı"

DİSK Yönetim Kurulu tarafından, Türkiye İstatistik Kurumu'na (TÜİK) açılan davanın ilk duruşması gerçekleşti. Duruşmanın ardından basın açıklaması yapan DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, enflasyon verileri ve madde sepetini açıklamaması nedeniyle verdikleri mücadeleyi devam ettireceklerini bildirdi.

Çerkezoğlu, şu açıklamada bulundu:

"BİR KAMU KURUMUNUN MAHKEME KARARLARINA UYMASI İÇİN BURADAYIZ"

On milyonlarca işçinin, emekçinin, emeklinin geliri enflasyon karşısında hızla erirken ülkeyi yönetenler, sorunları çözmekle değil örtbas etmek ile meşgul olmaya devam ediyor. Yılın ilk dört ayında işçiler, emekçiler, emekliler resmi enflasyon karşısında 177 milyar lira gelir kaybına uğradı. Kimsenin güvenmediği resmi enflasyona göre bile oldukça ağır olan bu gelir kaybını telafi etmesi gerekenler, bu gelir kaybını telafi edecek ücret artışlarını sağlaması gerekenler ise işi gücü bırakmış resmi enflasyonu düşük göstererek gelir kaybını görünmez kılmaya çalışıyor.

Bugün de izahı zor bir durum nedeniyle mahkemedeyiz. Bir kamu kurumunun mahkeme kararlarına uyması için mahkemedeyiz.

Bilindiği gibi TÜİK Haziran 2022'de enflasyon hesaplamasının temelini oluşturan "madde fiyat listesini" açıklamaktan vazgeçmişti. Madde fiyat listesi enflasyon hesabında dikkate alınan mal ve hizmetlerin ortalama fiyatlarını gösteren bir listeydi. Bu liste yoluyla TÜİK'in ortalama enflasyon hesabını kısmen denetlemek mümkündü. Hangi mal ve hizmetin ortalama fiyatının ne olduğunu görmek mümkündü. Ancak TÜİK bu veriyi karartarak enflasyon hesabını denetlemeyi olanaksız bıraktı.

"TÜİK'İN KAMUYOYUNDAN SAKLADIĞI VERİLERİN PEŞİNDEYİZ"

DİSK olarak üç yıldır TÜİK'in kamuoyundan sakladığı verilerin peşindeyiz. TÜİK'e dava açtık ve davayı kazandık. Mahkeme TÜİK'in enflasyon verilerini açıklamasına karar verdi. Ancak iki yıldan uzun bir süredir TÜİK yönetimi yargı kararlarını uygulamıyor. İdare mahkemesi tarafından verilen ve kesinleşmiş yargı karanını uygulamayan ve suç işlemekte ısrar eden TÜİK yönetiminin yargı kararına uyması için tekrar dava açmak zorunda kaldık.

Kazandığımız yargı sürecini burada bir kez daha sizlere hatırlatmak isterim.

İlk olarak, TÜİK'in keyfi bir biçimde enflasyon verilerini karartma tutumuna itiraz ettik ve TÜİK'ten bu verileri açıklamasını istedik. TÜİK bu talebimizi reddedince Ankara 6. İdare Mahkemesi'ne dava açtık.

Mahkeme 31 Mart 2023'te 2023/700 sayılı Kararıyla TÜİK'in madde fiyatlarına ilişkin verilerin açıklanmasına karar verdi. Mahkeme, TÜİK'in madde fiyatlarına ilişkin verilerin açıklanmasının TÜİK'in görevi olduğuna karar vererek madde fiyat listesinin DİSK'e verilmesini ve kamuoyuna açıklanmasını kararlaştırdı.

İdare mahkemeleri tarafından verilen kararların derhal uygulanması gerektiği halde TÜİK yönetimi yargı kararına uymayı reddetti. TÜİK bir yandan yargı kararlarını uygulamazken öte yandan verilerin yayımlanmasına ilişkin mahkeme kararını istinaf mahkemesine taşıdı. Ancak yaptıklan istinaf başvuruları da reddedildi. Ankara Bölge İdare Mahkemesi 12. İdari Dava Dairesi 15/09/2023 tarih ve 2023/1341 sayılı Kararı ile TÜİK'in istinaf başvurularının hukuka uygun olmadığına karar verdi. Böylece idare mahkemesinin vermiş olduğu karar kesinleşti.

Ancak iki yılı aşkın süredir ısrarlı bütün taleplerinize rağmen TÜİK yönetimi Anayasa'nın amir hükümlerini, yargı kararlarını hiçe saydı ve kesinleşmiş yargı kararlarını uygulamaktan kaçındı. TÜİK yönetiminin bu hukuk tanımaz tutumu karşısında savcılığa suç duyurusunda bulunduk ancak akıllara durgunluk veren bir kararla ve jet hızıyla savcılık suç duyurusu talebimizi işleme koymadı.
Savcılık suç işleyen ve yargı kararlarını uygulamayan TÜİK yöneticilerine kol kanat gerdi. Bir yargı organının, bir başka yargı organı kararlarını uygulamayan idarecileri koruyup kollaması hukuk devletinde olacak iş değildir.

"YARGI KARARLARINA MEYDAN OKUNUYOR"

TÜİK dahil hiçbir kamu idarecisi mahkeme kararlarının üstünde değildir. Hiç kimse mahkeme kararlarının uygulamasını geciktiremez, yargıya kafa tutamaz!

TÜİK, Türkiye Cumhuriyeti mahkemeleriyle adeta alay edercesine bu kararları uygulamamıştır.

Şimdi tekrar yargıdan yargı kararlarının uygulamasını sağlamak için karar vermesini bekliyoruz. Trajikomik bir tablo ile yüz yüzeyiz. Tuzun koktuğu yerdeyiz. Umuyoruz ki mahkeme yargı kararlarını hiçe sayan hukuk tanımaz TÜİK yöneticilerine karşı yargının verdiği kararı teyit edecektir.

DİSK olarak, en başından beri şeffaflık talebiyle hukuki mücadele verdik ve kazandık. Burada altını özellikle çiziyoruz: DİSK ile TÜİK arasındaki hukuki ihtilafın özü, kesinleşmiş yargı kararları gereği madde fiyat listesinin açıklanmasıdır. TÜİK, Ocak 2003'ten Mayıs 2022'ye kadar kesintisiz olarak açıkladığı ortalama madde fiyat listesini üç yıldır gizliyor.

Bu sadece teknik bir mesele değildir, bu milyonlarca işçinin, emekçinin, emeklinin hayatını doğrudan ilgilendiren bir meseledir. Enflasyon verilerinin şeffaf olmaması, milyonların ekmeğinin küçülmesine neden olmaktadır. Yargı kararlarının uygulanmaması milyonlann gelirinin gerçek enflasyon karşısında erimesine yol açmaktadır.

TÜİK yargı kararlarına meydan okurken ve enflasyon verilerini gizlerken kimden güç almaktadır. TÜİK'in görevi enflasyonu düşük göstererek iktidarı başarılı göstermek değildir. TÜİK'in görevi baskılanmış enflasyon verileriyle işçilerin, emekçilerin, emeklilerin gelirlerini geriletmek hiç değildir.