Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi mezunu şair Adil Erdem Bayazıt kimdir?

Adil Erdem Bayazıt, modern Türk şiirinde İslami duyarlılık, tarih bilinci, doğa sevgisi ve toplumsal meseleleri işleyen eserleriyle tanınmaktadır. Şiirleri güçlü imge yapısı ve manevi derinliğiyle dikkat çekerken, gezi yazıları ve denemeleriyle de Türk edebiyatına katkı sağlamıştır.

ADİL ERDEM BAYAZIT’IN HAYATINDAN SATIR ARALARI

Adil Erdem Bayazıt, 18 Aralık 1939’da Kahramanmaraş’ta, köklü bir aile olan Bayazıtlılar’dan Ökkeş Tahsin Bey ile Şerife Hanım’ın altı çocuğundan biri olarak doğdu. Çocukluğu, İkinci Dünya Savaşı’nın ekonomik zorlukları ve tek parti rejiminin siyasi baskıları altında geçti. Aile, kış aylarını Kahramanmaraş’ın Yörükselim mahallesindeki konağında, yaz aylarını ise Güzlek ve Çağsak yaylalarında geçirirdi. Bu doğayla iç içe yaşam, Bayazıt’ın şiirlerinde doğa ve tabiat temalarının güçlü bir şekilde yer almasına zemin hazırladı. Eğitim hayatına Kahramanmaraş’ta başlayan Bayazıt, 1953’te İstiklal Ortaokulu’nu, 1959’da ise Kahramanmaraş Lisesi’ni bitirdi. Lise yıllarında edebiyata ilgisi artarken, özellikle Necip Fazıl Kısakürek’in Büyük Doğu dergisi ve Sezai Karakoç’un fikirleri, onun edebi ve düşünsel dünyasını şekillendirdi. Bu dönemde, Cahit Zarifoğlu, Rasim Özdenören, Alaeddin Özdenören, Mehmet Akif İnan, Ali Kutlay ve Nuri Pakdil gibi isimlerle tanıştı ve “Yedi Güzel Adam” olarak anılacak topluluğun temellerinin atılmasında önemli pay sahibi oldu.

ÜNİVERSİTE YILLARINDA YOLU ANKARA’YA DÜŞTÜ

Adil Erdem Bayazıt, Lise sonrası İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne kaydoldu (1959), ancak maddi imkânsızlıklar nedeniyle 1961’de Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne geçti. Hukuk eğitimini tamamlamadan askerlik hizmetine gitti. Askerlik sonrası, 1963’te Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’ne kaydoldu ve 1971’de mezun oldu.

YAYINEVİ VE DERGİ ÇALIŞMALARI

Adil Erdem Bayazıt, 1970’lerin ortasında Sanayi Bakanlığı’ndaki görevinden istifa ederek Akabe Yayınları ve Mavera dergisinin yönetimini üstlendi. Mavera, Yedi Güzel Adam topluluğunun edebi ve fikrî merkezi oldu.

SİYASET HAYATI DENEMESİ

Şair, 1987 yılında Anavatan Partisi’nden (ANAP) Kahramanmaraş milletvekili seçildi. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde Milli Eğitim ve Çevre Komisyonları’nda görev yaptı. Siyasi kariyeri, onun edebi ve düşünsel faaliyetlerini gölgelemedi; aksine, fikirlerini daha geniş kitlelere ulaştırma imkânı buldu.

ERDEM BAYAZIT’IN EDEBİ KİŞİLİĞİ

Erdem Bayazıt, Türk edebiyatında İkinci Yeni şiir hareketinin soyut ve bireysel çizgisinden ziyade, toplumsal ve manevi meseleleri merkeze alan bir anlayış benimsedi. Şiirlerinde İslam düşüncesi, tarih bilinci, doğa sevgisi, modernleşmenin eleştirisi ve Müslümanların emperyalizme karşı direnişi gibi temalar ön plandadır. Sezai Karakoç’un Diriliş düşüncesinden etkilenen Bayazıt, şiiri bir mesaj aracı olarak gördü, ancak sanatsal estetikten ödün vermedi. Serbest hece ölçüsünü kullanarak akıcı ve güçlü imgelerle dolu bir üslup geliştirdi.

ŞİİRLERİNDEN ÖNE ÇIKANLAR

Sebeb Ey (1972): İlk şiir kitabı, doğa ve manevi temaların yoğun olduğu bir eserdir.

Risaleler (1987): Türkiye Yazarlar Birliği Şiir Ödülü’nü kazanan bu kitap, Bayazıt’ın olgunluk dönemi şiirlerini içerir. İslam dünyasının direniş ruhu ve tarih bilinci öne çıkar.

Şiirler (1992): Toplu şiirlerini kapsayan bir derlemedir.

ERDEM BAYAZIT’IN ALDIĞI ÖDÜLLER

1982: İpek Yolundan Afganistan’a ile Türkiye Yazarlar Birliği Basın Ödülü (Gezi Yazısı)

1987: Risaleler ile Türkiye Yazarlar Birliği Şiir Ödülü

2003: Türkçe’nin V. Uluslararası Şiir Şöleni’nde Yahya Kemal Büyük Ödülü