İhracatın değeri arttı ama mal azaldı! TÜİK verilerinde ilginç tablo

Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) 2025 yılı Ağustos ayı Dış Ticaret Endeksleri verilerine göre, Türkiye’nin ihracat birim değer endeksi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,8 arttı. Bu artış, ihraç edilen malların ortalama fiyatlarının yükseldiğini gösteriyor.

Ancak buna karşın ihracat miktar endeksi yüzde 4,8 azaldı. Yani Türkiye, geçen yıla göre daha az mal ihraç etti. Kısacası daha az mal satıldı, ama satılan mallar daha pahalıya gitti.

GIDA ÜRÜNLERİ DEĞER KAZANDI, YAKITLAR DÜŞTÜ

Verilere göre ihracatta en yüksek artış gıda, içecek ve tütün ürünlerinde oldu.
Bu kalemlerde fiyatlar yüzde 8,9 arttı. Ham madde grubunda fiyat artışı yüzde 5,1, imalat sanayinde (gıda ve tütün hariç) yüzde 3,3 olarak gerçekleşti. Yalnızca yakıt ürünlerinde yüzde 3,8’lik bir düşüş yaşandı.

İTHALATTA TABLO FARKLI: DAHA AZ ALIM, KÜÇÜK ARTIŞ

İthalatta da benzer bir eğilim görüldü. Türkiye’nin ithalat birim değer endeksi yüzde 0,5 arttı, yani ithal edilen malların fiyatı sınırlı oranda yükseldi. Buna karşın ithal edilen mal miktarı yüzde 4,5 azaldı. Gıda ve tütün ürünlerinde ithalat fiyatı yüzde 10,3 artarken, ham madde ve yakıtlarda düşüş görüldü. Özetle Türkiye hem daha az mal satın aldı, hem de az da olsa daha pahalıya aldı.

ARINDIRILMIŞ VERİLERDE DE GERİLEME VAR

TÜİK’in mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verileri de gerilemeye işaret ediyor. İhracat miktar endeksi Temmuz ayına göre yüzde 2,8 düşerek 152,9’a geriledi. İthalat miktar endeksi ise aynı dönemde yüzde 7,2 azalarak 113,8 seviyesine indi. Bu da yaz sonunda hem ihracat hem ithalat hacminde genel bir yavaşlama yaşandığını gösteriyor.

DIŞ TİCARET HADDİNDE İYİLEŞME

İhracat fiyatlarının ithalat fiyatlarına oranı olan dış ticaret haddi Ağustos ayında 91,3 olarak ölçüldü.
Bu oran geçen yılın aynı ayında 88,5’ti. Yani Türkiye, ithalatına kıyasla ihracatından daha fazla kazanmaya başladı. Ekonomi dilinde bu durum, “dış ticaret haddinde iyileşme” anlamına geliyor.