2024’te devlet harcamaları 16 trilyonu aştı

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı “Devlet Hesapları, 2024” bültenine göre, geçen yıl genel devlet açığı 1 trilyon 438 milyar 854 milyon TL oldu. Açığın Gayrisafi Yurt İçi Hasıla’ya (GSYH) oranı ise yüzde 4,5’ten yüzde 3,2’ye geriledi.

GELİR VE HARCAMA DENGESİ

2024 yılında genel devletin toplam gelirleri 14,8 trilyon TL, harcamaları ise 16,3 trilyon TL olarak kaydedildi. Bu kapsamda gelirlerin GSYH içindeki payı yüzde 33,4, harcamaların payı ise yüzde 36,6 olarak hesaplandı.

Alt sektörler bazında bakıldığında, merkezi yönetim ve mahalli idareler açık verirken, sosyal güvenlik kurumlarının fazla vermesi dikkat çekti. Açık oranındaki düşüşte bu fazlanın etkili olduğu belirtildi.

VERGİ VE SOSYAL KATKI GELİRLERİ

Devletin 2024 yılındaki vergi ve sosyal katkı gelirleri toplamı 11,2 trilyon TL’ye ulaştı. Dağılımda ise şu tablo öne çıktı:

Üretim ve ithalat vergileri: 2023’teki yüzde 48,2 seviyesinden yüzde 46,7’ye düştü.
Gelir ve servet vergileri: yüzde 24 oldu.
Sosyal katkılar: yüzde 29,3’e yükseldi.
Sermaye vergileri: yüzde 0,1 seviyesine geriledi.

Bu tablo, sosyal güvenlik katkılarının kamu gelirleri içindeki ağırlığının arttığını, sermaye vergilerinin ise oldukça sınırlı kaldığını ortaya koydu.

BORÇ STOKUNDA DÜŞÜŞ

TÜİK verilerine göre, genel devletin konsolide brüt borç stokunun GSYH’ye oranı 2024 yılında yüzde 23,6 olarak kaydedildi. Bir önceki yıla göre düşüş gösteren bu oran, merkezi yönetim, mahalli idareler ve sosyal güvenlik kurumlarının borçlarını kapsıyor.