Filistin'le savaştaki İsrail'de üst üste büyük istifalar
İsrail'de Degel HaTorah Partisi'nin ardından Agudat Israel Partisi üyeleri de, Ultra Ortodoks Yahudiler (Haredi) için askerlik muafiyetini garanti altına alacak yasa tasarısının meclis gündemine getirilmemesi sebebiyle hükümetten istifa kararı aldıklarını açıkladı.
Agudat Israel Partisi adına konuşan Kudüs İşleri ve Yahudi Mirası Bakanı Meir Porush, Degel HaTorah ile birlikte oluşturdukları Birleşik Tevrat Yahudiliği ittifakının koalisyondan çekileceğini duyurdu.
Porush, Meclis Dışişleri ve Savunma Komitesi Başkanı Yuli Edelstein'in hazırladığı yeni yasa taslağının, Haredi hahamlarının taleplerini karşılamadığını ve hahamların istifa yönünde talimat verdiğini belirtti.
İsrail devlet televizyonu KAN’ın haberine göre, istifaların 48 saat içinde yürürlüğe gireceği ve Edelstein ile devam eden görüşmelerin bu sürece paralel ilerlediği bildirildi.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun koalisyonu kurtarmak için yoğun görüşmeler yürüttüğü kaydedildi.
İstifaların resmiyet kazanmasıyla Netanyahu koalisyonunda Haredilerden yalnızca Şas Partisi kalacak, ancak onların da önümüzdeki hafta istifa edebileceği ifade edildi.
Degel HaTorah üyelerinin de istifa etmesiyle, Birleşik Tevrat Yahudiliği ittifakının tamamı koalisyondan çekilmiş olacak.
Bu durum gerçekleşirse, Netanyahu hükümetinin Meclis’teki sandalye sayısı 68’den 61’e düşecek. Toplam 120 sandalyeli İsrail Meclisi’nde, Şas Partisi'nin de ayrılması halinde hükümet salt çoğunluğunu kaybedecek.
Haredilerin askerlik meselesi uzun süredir İsrail’de tartışma konusu.
Ülkede 18 yaş üstü herkes zorunlu askerlik yapmak zorundayken, Haredilerin askerlikten muaf tutulması yıllardır siyasi ve toplumsal gerilim yaratıyor.
7 Ekim 2023'te Gazze Şeridi’nde artan çatışmalar ve saldırılar nedeniyle asker ihtiyacının artmasıyla Haredi erkeklerin askerlik yapması gündeme geldi.
İsrail Yüksek Mahkemesi, 25 Haziran 2024’te Haredi erkeklerin zorunlu askerlikten muaf tutulmasının yasal dayanağı olmadığını ve uygun olanların göreve çağrılması gerektiğini karara bağladı.
Hükümet, askerlik için uygun görülen yaklaşık 80 bin Haredi erkekten 24 binine celp gönderdi; kalanlar için de 2025-2026 askerlik yılı kapsamında çağrılar yapılması planlanıyor.
Haredilerin askerlikten muaf tutulmasını sağlayacak bir yasanın çıkarılamaması, Netanyahu hükümeti ile Haredi koalisyon ortakları arasında siyasi krize yol açtı, hatta meclisin feshi tartışmaları yaşandı.
Ancak kriz sonuçlanmadan fesih oylamasında çoğunluk sağlanamadı ve sorun çözülmedi.
