20 maddelik Gazze Planı'nda neler var?

Trump, salı günü Netanyahu ile yaptığı görüşmenin ardından 20 maddelik Gazze planını duyurdu. Ertesi gün ise Hamas’a planı kabul etmesi için 3-4 gün süre tanıdığını açıkladı. Türkiye’nin de taraf olduğu müzakereler Katar’da devam ediyor.

ABD VE İSRAİL'DEN HAMAS'A SÜRE

Gazze’nin belirsiz bir süreliğine uluslararası idare altına girmesini öngören plana Hamas’ın yanıt vermesi için süre tanıdığını belirten Trump, aksi halde Hamas’ın “cehennemde bedel ödeyeceğini” söyledi. Netanyahu ise Hamas’ın planı reddetmesi veya uygulanmasını yavaşlatması halinde İsrail’in “işi bitireceğini” ifade etti.

Peki, Trump-Netenyahu'nun Hamas ve Gazze üzerindeki 20 maddelik planı ne? İşte Beyaz Saray'ın ABD'deki medya kuruluşları ile paylaştığı metnin tamamı...

1. Gazze, komşularına tehdit oluşturmayan, radikallikten arındırılmış ve terörden uzak bir bölge olacak.
2. Gazze, yeterince acı çeken Gazze halkının yararına yeniden geliştirilecek.
3. Her iki taraf da bu teklife onay verirse savaş derhal sona erecek. İsrail güçleri, rehine salıverme hazırlıkları için anlaşmaya varılan hattın gerisine çekilecek. Bu süre zarfında tüm askeri operasyonlar, hava ve topçu bombardımanı dahil, durdurulacak ve çatışma hatları, tam aşamalı çekilme için koşullar sağlanana kadar sabit kalacak.
4. İsrail bu anlaşmayı kamuoyuna açıklayarak kabul ettikten sonraki 72 saat içinde tüm rehine ve ölüler geri verilecek.
5. Tüm rehineler serbest bırakıldıktan sonra İsrail, 250 ömür boyu hapis cezası alan mahkumu ve 7 Ekim 2023 sonrası tutuklanan bin 700 Gazzeliyi, kadın ve çocuklar dahil olmak üzere serbest bırakacak. Serbest bırakılan her İsrailli rehine için, İsrail 15 ölü Gazzelilerin cesetlerini teslim edecek.
6. Tüm rehineler geri verildikten sonra, silahlarını teslim etmeyi ve barış içinde birlikte yaşamayı taahhüt eden Hamas üyelerine af verilecek. Gazze’den ayrılmak isteyen Hamas üyelerine güvenli geçiş sağlanacak.
7. Bu anlaşmanın kabul edilmesiyle birlikte, yardım faaliyetleri derhal Gazze’ye gönderilecek. Asgari miktar, 19 Ocak 2025 tarihli insani yardım anlaşmasında belirlenen kapsamla uyumlu olacak; altyapının (su, elektrik, kanalizasyon) yeniden inşası, hastane ve fırınların rehabilitasyonu ile yolların açılması için gerekli ekipman girişini kapsayacak.
8. Yardım ve dağıtım faaliyetleri, iki tarafın müdahalesi olmadan BM, Kızılhaç, Kızıl Hilal ve tarafsız uluslararası kurumlar aracılığıyla yapılacak. Rafah sınır kapısının her iki yönde açılması, 19 Ocak 2025 anlaşmasında uygulanan mekanizma ile yürütülecek.
9. Gazze, teknik ve apolitik bir Filistin komitesinin geçici geçiş yönetimi altında yönetilecek; bu komite, halkın günlük hizmetlerini ve belediyeleri yönetecek. Komite, nitelikli Filistinliler ve uluslararası uzmanlardan oluşacak ve Trump’ın başkanlığındaki “Barış Kurulu” tarafından denetlenecek. Kurulun diğer üyeleri ve devlet başkanları ileride açıklanacak, Tony Blair de aralarında olacak. Bu kurul, Gazze’nin yeniden geliştirilmesi için çerçeveyi belirleyecek ve fon sağlayacak; Filistin Yönetimi reform programını tamamlayıp güvenli bir şekilde Gazze kontrolünü devralana kadar sürecek. Kurul, Gazze halkına hizmet eden modern ve etkin bir yönetim oluşturmayı ve yatırım çekmeyi hedefleyecek.
10. Trump ekonomiyi canlandırma ve Gazze’yi yeniden inşa etme planı, Orta Doğu’daki başarılı modern şehirleri yaratmış uzmanlar paneliyle hazırlanacak. Uluslararası grupların yatırım ve kalkınma önerileri değerlendirilecek, güvenlik ve yönetim çerçeveleri ile uyumlu hale getirilecek. Bu yatırımlar Gazze’de iş, fırsat ve umut yaratacak.
11. Tercihli tarife ve erişim oranlarının katılımcı ülkelerle müzakere edileceği özel bir ekonomik bölge kurulacak.
12. Hiç kimse Gazze’yi terk etmeye zorlanmayacak; ayrılmak isteyenler özgürce ayrılabilecek ve geri dönebilecek. İnsanların kalması teşvik edilecek ve daha iyi bir Gazze inşa etme fırsatı sunulacak.
13. Hamas ve diğer gruplar, Gazze yönetiminde hiçbir şekilde rol üstlenmeyecek. Tüneller ve silah üretim tesisleri dahil tüm askeri, terör ve saldırı altyapısı yıkılacak ve yeniden inşa edilmeyecek. Bağımsız gözlemciler gözetiminde silahsızlandırma süreci başlatılacak; silahlar devre dışı bırakılacak ve uluslararası fon destekli geri alım ve yeniden entegrasyon programıyla desteklenecek. Yeni Gazze, ekonomik refah ve komşularıyla barış içinde yaşamayı taahhüt edecek.
14. Bölgesel ortaklar, Hamas ve grupların yükümlülüklerini yerine getirmesini ve yeni Gazze’nin komşularına ya da halkına tehdit oluşturmayacağını garanti edecek.
15. ABD, Arap ve uluslararası ortaklarla geçici Uluslararası İstikrar Gücü (ISF) oluşturacak ve Gazze’ye konuşlandıracak. ISF, Gazze’de seçilmiş Filistinli polisleri eğitecek ve destekleyecek; Ürdün ve Mısır ile iş birliği yapacak. Bu güç, iç güvenlik ve sınır güvenliğini sağlayacak, mermilerin girişini önleyecek ve malların güvenli akışını temin edecek. Taraflar arasında çatışmayı önleme mekanizması kurulacak.
16. İsrail, Gazze’yi işgal etmeyecek veya ilhak etmeyecek. ISF kontrol ve istikrarı sağladığında, IDF aşamalı olarak çekilecek; demilitarizasyon standartları, kilometre taşları ve zaman çizelgeleriyle uyumlu olacak. Amaç, İsrail, Mısır ve halk için tehdit oluşturmayan güvenli bir Gazze yaratmak.
17. Hamas, teklifi geciktirir veya reddederse, yukarıdaki süreç ve arttırılmış yardım operasyonu, IDF’den ISF’ye devredilen terörsüz bölgelerde uygulanacak.
18. Filistinliler ve İsrailliler arasında hoşgörü ve barış içinde birlikte yaşam değerlerine dayalı bir dinler arası diyalog süreci başlatılacak.
19. Gazze yeniden geliştirilirken ve Filistin Yönetimi reform programını uygularken, Filistin halkının özlediği güvenilir bir özerklik ve devlet olma yoluna ulaşmak mümkün olacak.
20. ABD, İsrail ve Filistin arasında barışçıl ve refah dolu bir birlikte yaşam için siyasi bir çerçeve üzerinde diyalog başlatacak.