Keşiflerin kapısı: Feza Gürsey Bilim Merkezi'nin büyüsü

Ankara'da bir bilim merkezinin temeli, tesadüfi bir uluslararası ziyaretle atıldı. 1990'ların başında, resmi bir program için Kanada'da bulunan Ankara Büyükşehir Belediyesi yetkilileri, Toronto'daki Ontario Science Centre'ı (OSC) ziyaret etti. Dünyanın en büyük bilim merkezlerinden biri olan OSC'nin interaktif sergileri, yetkilileri büyüledi ve Ankara'ya benzer bir tesis kurma fikri doğdu.

Bu ilham, hızlı bir işbirliğine dönüştü: OSC ile imzalanan anlaşma kapsamında, merkez anahtar teslim olarak inşa edildi. Deney setleri doğrudan Kanada'dan getirildi ve ODTÜ öğretim üyelerinden oluşan bir komisyon, Türkiye'nin okul müfredatına uygun sergileri seçti. Bu stratejik yer seçimi, hem erişilebilirliği hem de yeşil bir rekreasyon alanıyla bütünleşmeyi sağladı.

ÜNLÜ FİZİKÇİYE ADANMIŞ BİR MİRAS

Merkezin adı, Türk bilim dünyasının gururu Feza Gürsey'den geliyor. Başlangıçta "Ankara Bilim Merkezi" olarak planlanan proje, 13 Nisan 1992'de Gürsey'in ani vefatıyla anısına dönüştürüldü. Ünlü fizikçi, kuantum mekaniği ve parçacık fiziği alanındaki uluslararası başarılarıyla tanınan bir dahiydi. Bu adlandırma, merkezi sadece bir eğitim alanı olmaktan çıkarıp, ulusal bir sembol haline getirdi. İşletmesi, Ankara Büyükşehir Belediyesine bağlı ANFA Altınpark İşletmeleri Limited Şirketi tarafından yürütülüyor. Merkez, açılışından bu yana binlerce ziyaretçiye ev sahipliği yaparak, Gürsey'in "bilim herkese açıktır" felsefesini yaşatıyor.

DENEYLERİN VE SERGİLERİN BÜYÜLEYİCİ DÜNYASI

Feza Gürsey Bilim Merkezi'nin kalbi, 50'ye yakın deney ve sergi biriminde atıyor. Ziyaretçiler, sıvı azotla kristal güller oluşturmaktan jiroskoplarla dengeyi test etmeye, plazma kürelerinde ışık oyunlarından Van de Graaff jeneratörüyle statik elektrik şovlarına kadar pek çok interaktif deney yaşıyor. Fosforlu duvarlarda gölge dondurma veya refleks testleri gibi etkinlikler, teoriyi pratiğe dökerek öğrenmeyi eğlenceye dönüştürüyor. Ek olarak, bilim gösterileri, atölyeler, tiyatrolar, 7D sinema filmleri ve güneş gözlemi seansları düzenleniyor. Ocak 1995'te Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu tarafından incelenen bu birimler, ilköğretim ve lise öğrencileri için resmi olarak tavsiye edildi. Günümüzde ise yaklaşık 60 etkinlik, her yaştan meraklıyı bekliyor.

PANDEMİ DÖNEMİNDE YENİLİKÇİ UYARLAMALAR

COVID-19 salgını, Feza Gürsey Bilim Merkezi'ni dijital bir öncüye dönüştürdü. Fiziksel ziyaretler sınırlanırken, merkez bilim ve sanat odaklı videolar üretmeye başladı. TRT EBA TV ve diğer yayın kuruluşlarıyla ortak projeler yürütüldü; bu sayede 20 binden fazla çocuğa online eğitim ulaştırıldı. Deney simülasyonları, sanal atölyeler ve interaktif web içerikleriyle kesintisiz hizmet sürdü. Bu dönem, merkezin esnekliğini kanıtladı ve pandemi sonrası hibrit modelleri kalıcı hale getirdi.

YENİLENME RÜZGARI VE GELECEĞİN ADIMLARI

Son yıllarda Feza Gürsey Bilim Merkezi, kapsamlı bir yenilenme sürecinden geçiyor. Yeni deney setlerinin üretimi tamamlanmak üzere; Eylül 2025 itibarıyla ilk partilerin teslimi bekleniyor. Haftalık Aile Bilim Atölyeleri ve üyelik programları, ziyaretçi etkileşimini artırıyor. TripAdvisor gibi platformlarda olumlu yorumlar alan merkez, "yenilikçi ve ilham verici" olarak nitelendiriliyor. Ankara Büyükşehir Belediyesinin desteğiyle, merkez TÜBİTAK Bilim Merkezleri ağına entegre etkinlikler düzenliyor. Gelecek planlar arasında, artırılmış gerçeklik (AR) entegrasyonu ve uluslararası işbirlikleri yer alıyor ve OSC ile başlayan bağlar, yeni nesil sergilerle güçlendiriliyor.

TOPLU ULAŞIM VE ZİYARETÇİ REHBERİ

Merkeze ulaşım, Ankara'nın EGO otobüs ağıyla son derece kolay. Altınpark durağından inen hatlar, toplu taşıma kullanıcılarını doğrudan kapıya bırakıyor. Giriş ücretleri öğrenci ve yetişkin kategorilerine göre değişiyor; grup ziyaretleri için indirimler mevcut. Merkez, engelli erişimine uygun tasarlanmış olup, dinlenme alanları ve hediyelik eşya mağazasıyla tam bir gün geçirmeye elverişli. Ankara'nın bilimsel rotasında vazgeçilmez bir durak olarak, Feza Gürsey Bilim Merkezi, her ziyarette yeni bir keşif vaat ediyor.