Yılan hikâyesine dönen Atatürk Cumhuriyet Kulesi'nin akıbeti belli oldu

İnşaatı durdurulan, mahkemelik olan ve nihayet 2024'teki yerel seçimler öncesi “resmi açılışı” yapılan Keçiören Atatürk Cumhuriyet Kulesi hem mimarisi hem de siyasi tartışmalarıyla gündemdeki yerini koruyor. Keçiören Belediye Meclisinin gündemine getirilen "satış yetkisi" bir kez daha tartışmaları alevlendirdi. Yeni Ankara ise Belediye kaynaklarından Kule'nin satışına ilişkin durumun perde arkasını öğrendi.

CUMHURİYET KULESİ’NİN TEMELİ 2003’TE ATILDI

Cumhuriyet Kulesi'nin temeli 18 Temmuz 2003'te Keçiören Belediye Başkanı Turgut Altınok döneminde atıldı. Proje, Atakule'nin mimarı Ragıp Buluç tarafından tasarlandı ve 125 metre yüksekliğindeki Atakule'ye rakip olacak şekilde 197 metre olarak planlandı. 2005'te yüklenici firmanın sözleşmesi feshedilince Kule’nin inşaatı durdu.

HUKUKİ ENGELLER VE YIKIM KARARI

2008 yılında Ankara Büyükşehir Belediyesi, kulenin imar planına aykırı olduğunu ve uçuş (mania) hattını ihlal ettiği gerekçesiyle yargıya başvurdu. Bunun üzerine Ankara 10. İdare Mahkemesi, Cumhuriyet Kulesi’nin inşaat ruhsatını iptal etti. Danıştay ise 2013 yılında Kule için yıkım kararı verdi.

HALK OYLAMASI YAPILDI

25 Kasım 2017'de Başkan Mustafa AK yönetimindeki Keçiören Belediyesi, Kule’nin geleceğini belirlemek için halk oylaması düzenledi. Katılımcıların yüzde 76'sı Kule’nin inşasına devam edilmesi yönünde oy kullandı. Halkın yüzde 76’lık desteğinin ardından 2018'de imar planı değişikliğine gidildi ve 2020'de Kule’nin yeniden yapım ihalesi gerçekleştirildi.

AÇILIŞ VE İSİM DEĞİŞİKLİĞİ

2019 Mahalli İdareler Seçimleri’nde yeniden başkanlık koltuğuna oturan Turgut Altınok’un yarım kalan hikâyesinden biri olan Cumhuriyet Kulesi’nin inşaatı 2023'te tekrar hız kazandı. 2024 Mahalli İdareler Seçimleri’nde Cumhur İttifakı’nın Ankara Büyükşehir Belediye Başkan Adayı olan Turgut Altınok, Kule’nin açılış müjdesini Başkentlilerle paylaştı. 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı'na yetiştirilmesi hedeflenen ve adı “Atatürk Cumhuriyet Kulesi” olarak değiştirilen proje, gecikmeli olarak 18 Mart 2024'te Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla hizmete açıldı. Erdoğan, Atatürk Cumhuriyet Kulesi ile şehre yeni bir sembol daha kazandırdıklarını vurgulayarak “Atatürk Cumhuriyet Kulesi, Ankara'nın en yüksek binası sıfatıyla 197 metreden Ankara’mızı selamlayacak. Bünyesindeki kütüphanesi, spor salonu, kafeteryası, nikâh salonu, sergi salonu, seyir alanı, lokantası ve diğer birimleriyle ziyaretçilerine unutulmaz hizmetler verecek.” dedi.

ATATÜRK CUMHURİYET KULESİ’NİN AÇILIŞI SONRASI YAŞANAN TARTIŞMALAR

Yerel seçimlerde AK Parti, Keçiören Belediyesinin yönetimini kaybedip, Cumhur İttifakı ABB Başkan Adayı Turgut Altınok da Büyükşehir’i kazanamayınca Kule’nin tartışması yeniden başladı. CHP’li Mesut Özarslan’ın Keçiören Belediye Başkanlığını kazanmasının ardından Kule, “tamamlanmadığı ve yangın yönetmeliğine uygun olmadığı gerekçesiyle” kapatıldı.

ATATÜRK CUMHURİYET KULESİ’NİN BUGÜNKÜ DURUMU

197 metre yüksekliğindeki Atatürk Cumhuriyet Kulesi içerisinde; seyir terası, sergi salonları, nikâh salonu, kütüphane, kafeterya ve kapalı otopark gibi alanlar bulunuyor. Ankara'nın yeni simgelerinden biri olan Kule’nin “satılığa” çıkarılmasıyla siyasi tartışmalar yeniden alevlendi.

Keçiören Belediyesi Emlak İstimlak Müdürlüğü tarafından hazırlanan satış talebi yazısı Belediye Meclisine sunuldu. Atatürk Cumhuriyet Kulesi'nin bulunduğu taşınmazın, 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu kapsamında satılması, trampaya konu edilmesi veya kat karşılığı ihaleye çıkartılması için başkanlık makamına tam yetki verilmesi talep edildi.

AK Parti Keçiören ve Ankara Büyükşehir Belediye Meclis Üyesi Fatih Ünal, Keçiören Belediye Meclisi Nisan Ayı Toplantısı’nda “Kule’nin satışı için hazırlanan yetki talebine” tepki gösterdi.

Ünal, “SGK borçlarına istinaden satış yetkisi istendi. Kule gibi bir simge eserin, borçlar gerekçe gösterilerek satılmak istenmesi kabul edilemez. Yangın yönetmeliği gibi teknik gerekçeler öne sürülse de binanın daha önce özel bir yapı olarak detaylı inşa edildiği ve yangınla ilgili çalışmaların da yapıldığı bilinmektedir. Bir yıldır kapalı tutulan yapının şimdi bu gerekçeyle gözden çıkarılması iyi niyetle bağdaşmamaktadır.” dedi.

YENİ ANKARA, KULE’NİN AKIBETİNİ ÖĞRENDİ

Yeni Ankara’nın Belediye kaynaklarından edindiği bilgilere göre, satış işlemi şahıslara veya firmalara değil, borç karşılığında Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) trampa olacak şekilde planlandı. Belediye kaynakları yaşanan durumu şu şekilde özetliyor:

“Bu satış herhangi bir şahsa veya firmaya değil. Öyle bir aksettirdiler ki sanki ‘Ahmet’e, Mehmet’e satılıyor. Keçiören’in değerleri gidiyor’ diyorlar. Biz sadece SGK borçlarımızdan dolayı böyle bir yol izledik; çünkü artık son 6 aydır devlet bizden kesintiyi arttırdı. Geçmiş dönemden kalan borç, faiziyle beraber yaklaşık 3 milyar TL. Bu borçları bir şekilde kapatmamız lazım ama bu ‘satış’ şahsa değil, borçtan düşülmesi için SGK’ye trampa yapmaktır. Aslında bunu her belediye yapıyor. SGK, bunların bazısını kabul ediyor, bazısını ise kabul etmiyor. Biz de böyle bir yol izledik. Bu durum henüz değerlendirme aşamasında, SGK kabul ederse borcu karşılamış olacak.”

KULE KAPALI MI?

Keçiören Belediyesi kaynakları, “Kule kapalı” eleştirilerine de cevap vererek Kule’nin açık olduğunu, alt katındaki nikâh salonu ve kütüphanenin hizmet verdiğini belirtti. Kule’nin üst katları ise yangın yönetmeliğine uygun olmadığı için kapalı durumda.

Atatürk Cumhuriyet Kulesi'nin 21 yıllık serüveni, Türkiye'deki büyük ölçekli projelerin yapımında yaşanan tartışmaları ve siyasi dinamikleri bir kez daha gözler önüne seriyor. Ankapark tartışmasının ardından Kule’nin geleceği de SGK'ye sunulacak teklif ile hem Keçiören halkı hem de Ankaralılar tarafından merakla bekleniyor.