Başkentin 100 yıllık yerel yönetim tarihi: Ankara'yı kimler yönetti?
Ankara’nın belediye başkanları, 1923’ten günümüze başkentin hem yönetim şeklini hem de siyasi atmosferini yansıttı. Kütükçü Ali Bey'den Mansur Yavaş'a kadar Ankara'yı kimler yönetti? Kim kaç yıl başkanlık yaptı? İşte hafızalara kazınan o isimler...
Cumhuriyetin ilanıyla birlikte modern belediyecilik anlayışıyla şekillenen Ankara, bugüne dek birçok farklı siyasi parti ve isim tarafından yönetildi. 1923’ten günümüze Ankara Büyükşehir Belediye Başkanları listesi, Türkiye'nin yerel yönetim tarihinde önemli izler taşıyor.
Cumhuriyet'in ilanıyla birlikte başkent ünvanı kazanan Ankara, yerel yönetim alanında da önemli bir dönüşüm süreci yaşadı. 1923 yılından bu yana başkenti yöneten belediye başkanları, hem şehrin çehresini hem de Türkiye’nin siyasi atmosferini yansıttı. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı koltuğunda oturan isimler, dönemlerinin siyasal yönelimlerine göre şekillenirken, bazıları görev süreleriyle tarihe geçti.
ANKARA'NIN İLK BELEDİYE BAŞKANI: KÜTÜKÇÜ ALİ BEY
İlk belediye başkanı olarak 1923’te göreve gelen Kütükçü Ali Bey, Ankara Valisi ünvanını da taşıyordu. Bu dönemde belediye başkanlığı görevi, valilikle birlikte yürütülüyordu. Ankara'nın bu ilk dönemlerinde öne çıkan en uzun süreli isim ise Nevzat Tandoğan oldu. Tandoğan, 1929 ile 1946 yılları arasında tam 17 yıl boyunca Ankara’yı yönetti.
ANKARA HALKININ SEÇTİĞİ İLK BAŞKAN HALİL SEZAİ ERKUT OLDU
1963 yılında yapılan ilk belediye başkanlığı seçimiyle Halil Sezai Erkut, Ankara halkı tarafından seçilen ilk belediye başkanı oldu. Bu demokratik dönemde sırasıyla Ekrem Barlas, Vedat Dalokay ve Ali Dinçer gibi isimler görev aldı.
SÜLEYMAN ÖNDER 1980 DARBESİ İLE YÖNETİME GEÇTİ
1980 darbesiyle birlikte ise belediye başkanları yeniden merkezi atama ile belirlenmeye başlandı. Bu süreçte Süleyman Önder vali sıfatıyla belediye başkanlığı yaptı.
1984 yılında Ankara’nın “büyükşehir” statüsü kazanmasıyla birlikte, bu ünvanla seçilen ilk başkan Mehmet Altınsoy oldu. Onu Murat Karayalçın ve kısa süreli görev yapan Vedat Aydın takip etti.
MELİH GÖKÇEK, 23 YILLA ZİRVEDE
Ankara’nın yerel yönetim tarihinde en uzun süre görev yapan isim hiç şüphesiz Melih Gökçek oldu. 1994 yılında Refah Partisi'nden seçilen Gökçek, sırasıyla Fazilet Partisi, bağımsız, Demokrat Parti ve son olarak AK Parti ile 23 yıl boyunca aralıksız görev yaptı. 2017 yılında görevinden istifa etti.
ANKARA'NIN SON BAŞKANI: MANSUR YAVAŞ
Yerine atanan Mustafa Tuna, görevi 2019 yılına kadar sürdürdü. Ardından, CHP’li Mansur Yavaş 31 Mart 2019 yerel seçimlerinde yüzde 50,9 oy alarak büyükşehir belediye başkanlığına seçildi. 2024 seçimlerinde ise oy oranını yüzde 60,5’e çıkararak Ankara tarihinde CHP adına önemli bir başarıya imza attı. Aynı seçimde CHP, Ankara'nın 25 ilçesinin 16’sını kazanarak büyükşehir belediye meclisinde de çoğunluğu sağladı.
Yüz yılı aşan bu süreçte Ankara Belediye Başkanlığı görevine gelen isimler, sadece başkenti değil, Türkiye’nin demokrasi serüvenini de şekillendiren figürler olarak öne çıktı.
