Ay Yıldız Müşterek Karargahı Projesi: Türkiye’nin savunma altyapısında yeni bir sayfa

Ankara’nın Etimesgut ilçesinde yükselen Ay Yıldız Müşterek Karargahı Projesi, Türkiye’nin savunma organizasyonunu tek çatı altında birleştirme hedefiyle dikkat çeken bir girişim. Proje, Milli Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı ve Kara, Deniz ile Hava Kuvvetleri Komutanlıklarını 12,6 milyon metrekarelik bir alanda, 890 bin metrekarelik kapalı bir yerleşkede bir araya getirmeyi planlıyor. Yaklaşık 15 bin kişiye hizmet verebilecek kapasitedeki bu yapı, ay-yıldız motifini mimari unsurlarıyla harmanlayarak ulusal bir sembolizmi de bünyesinde taşıyor.

PENTAGON ESİNTİLİ, AY-YILDIZ KİMLİKLİ BİR KARARGÂH

Ay Yıldız Müşterek Karargahı Projesi’nin temeli, 15 Temmuz 2016 darbe girişimi sonrası ortaya çıkan güvenlik ve organizasyonel ihtiyaçlara dayanıyor. Darbe girişimi, askeri birimlerin şehir merkezlerinde dağınık ve eski yapılarda faaliyet göstermesinin güvenlik riskleri taşıyabileceğini ortaya koydu. Kızılay’daki Milli Savunma Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığı binaları 1930’lu yıllarda, Kara Kuvvetleri binası 1937’de, Deniz ve Hava Kuvvetleri’nin müşterek binaları ise 1960’ta inşa edilmişti. Hava Kuvvetleri 1985’te ayrı bir binaya taşınsa da, bu yapılar dönemin teknolojisi ve ihtiyaçlarına göre tasarlanmıştı.

Günümüzde ise siber güvenlik, hibrit savaşlar ve hızlı karar alma gerektiren küresel tehditler, tüm savunma birimlerinin modern, birleşik ve teknolojik bir merkezde toplanmasını gerekli kıldı. Etimesgut’taki eski Zırhlı Birlikler Okul ve Eğitim Tümen Komutanlığı arazisinin bu proje için tahsis edilmesi, hem stratejik hem de lojistik açıdan uygun bir seçim olarak değerlendirildi. Proje, ABD’deki Pentagon gibi entegre savunma merkezlerinden ilham almış olsa da, ay-yıldız motifiyle yerel bir kimlik kazandırılmıştır.

AY-YILDIZIN İÇİNDE YÜKSELEN AKILLI SAVUNMA ÜSSÜ

Projenin mimari tasarımı, hilal şeklindeki ana yapısıyla dikkat çekiyor. Yıldızın uçları Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanlıklarını temsil ederken, merkezde Genelkurmay Başkanlığı ve bir harekât merkezi bulunuyor. Yerleşkede farklı kapasitelerde konferans salonları, 23 bin metrekarelik bir tören alanı ve teknolojik donanıma sahip ofis birimleri yer alıyor.

Binalar, siber güvenlik sistemleri, balistik koruma ve kimyasal, biyolojik, radyolojik, nükleer (KBRN) tehditlere karşı dayanıklılık özellikleriyle inşa ediliyor. Ayrıca, çevre dostu malzemeler ve akıllı bina sistemleri kullanılarak enerji verimliliği hedefleniyor. Bu özellikler, yerleşkeyi modern savunma ihtiyaçlarına uygun bir merkez haline getirmeyi amaçlıyor.

YÜZDE 92’LİK TAMAMLANMA İLE HEDEFE BİR ADIM DAHA YAKIN

Proje, iki ana etapta yürütülüyor. Birinci etap olan kaba inşaat, TOKİ tarafından gerçekleştiriliyor ve Temmuz 2025 itibarıyla yüzde 92 tamamlanma oranına ulaşmış durumda. Bu aşama, betonarme ve temel altyapı çalışmalarını kapsıyor ve Ağustos 2025’te tamamlanması planlanıyor. İkinci etap, ince işler ve iç donanım montajını içeriyor; ihalesinin 2025 içinde tamamlanarak çalışmalara başlanması öngörülüyor. Projenin 2028 başında tamamlanması ve taşınma işlemlerinin başlatılması hedefleniyor. Temmuz 2025’te Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un saha ziyareti, inşaatın plana uygun ilerlediğini doğruladı. Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, TBMM’ye verdiği yanıtlarda, taşınma sonrası Kızılay’daki eski binaların kullanımına dair değerlendirmelerin devam ettiğini belirtti.

İHTİYAÇ VE STRATEJİK HEDEFLER

Projenin temel amacı, TSK’nin dağınık yapıdaki karargahlarını (Kızılay’daki 1930-1960 yılları arasında inşa edilmiş binalar) tek bir merkezde toplayarak operasyonel verimliliği artırmaktır. Eski binaların hem fiziksel ömrünü tamamlamış olması hem de şehir merkezinde bulunmaları, güvenlik ve koordinasyon açısından sorun yaratıyordu. Yeni yerleşke, hızlı karar alma, kaynakların verimli kullanımı ve birimlerin yakın işbirliğini sağlamayı hedefliyor. Siber savunma ve modern savaş teknolojilerine uygun altyapı, projenin temel ihtiyaçlarından biri olarak öne çıkıyor.

Ayrıca, yerleşkenin NATO gibi uluslararası zirvelere ev sahipliği yapma potansiyeli, Türkiye’nin bölgesel güvenlikteki rolünü güçlendirme amacını destekliyor. 2026’da Ankara’da planlanan NATO Liderler Zirvesi’nin bu kampüste düzenlenme ihtimali, projenin uluslararası alandaki önemini artırıyor. Proje, aynı zamanda savunma sanayii entegrasyonuna katkı sağlayarak ekonomik ve teknolojik faydalar yaratmayı amaçlıyor.