Ankara’nın cadde ve sokaklarında iz bırakan liderler: Atatürk'ten İnönü'ye, Cinnah'tan Kennedy'e...
Başkent Ankara’nın tabelaları, yalnızca yön göstermiyor; Türkiye’nin siyasi tarihinde ve dünya diplomasisinde iz bırakan liderlerin adlarını da yaşatıyor. Atatürk’ten İnönü’ye, Kennedy’den Cinnah’a kadar birçok isim, sokak tabelalarında günlük hayatın bir parçası.
Ankara’da her gün yanından geçtiğimiz cadde ve sokak tabelaları, şehrin yalnızca ulaşım haritasını değil, aynı zamanda siyasi ve kültürel hafızasını da temsil ediyor. Cumhuriyet’in kurucu liderlerinden yabancı devlet başkanlarına kadar pek çok isim, Ankara’nın farklı noktalarında yaşamaya devam ediyor. Bu isimler, kimi zaman bir dönemin diplomatik ilişkilerini, kimi zaman da ulusal mücadele ve reformların hatırasını bugüne taşıyor.
YERLİ LİDERLER BAŞKENTİN ANA ARTERLERİNDE
Ankara’nın en bilinen yollarından biri olan Atatürk Bulvarı, Ulus’tan Kızılay’a uzanarak Cumhuriyet’in kalbini oluşturuyor. 1930’lu yıllarda Hermann Jansen’in şehir planı kapsamında düzenlenen bu bulvar, Mustafa Kemal Atatürk’ün anısını başkentin merkezine yerleştiriyor.
İsmet İnönü Bulvarı ise Lozan Antlaşması’nın mimarı ve Cumhuriyet’in ikinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün adını taşıyor. Kızılay’dan Bahçelievler’e uzanan bu güzergâh, diplomasi ve devlet tecrübesinin sembolü olarak kabul ediliyor.
Gençlik Parkı ile çevre yolunu birbirine bağlayan Celal Bayar Bulvarı, Türkiye’nin üçüncü Cumhurbaşkanı ve Demokrat Parti lideri Celal Bayar’ın adını yaşatıyor. Bayar, çok partili siyasi hayatın öncülerinden biri olarak hafızalarda yer alıyor.
Çankaya’dan Gölbaşı’na uzanan Adnan Menderes Bulvarı, idam edilen başbakanın ismini taşıyor. 1950–1960 yılları arasındaki Demokrat Parti iktidarının en bilinen simalarından olan Menderes, bu yolla başkentte anılıyor.
1980’li yılların ekonomik ve siyasi reformlarıyla tanınan Turgut Özal’ın adı da Keçiören’den Altındağ’a uzanan Turgut Özal Bulvarı’nda yaşıyor. Cumhuriyet’in askeri liderleri Kazım Karabekir ve Fevzi Çakmak’ın isimleri de Ankara’nın farklı ilçelerindeki caddelerde vatandaşlara eşlik ediyor.
YABANCI LİDER VE DOST ÜLKE İSİMLERİ DİPLOMASİ İZLERİ TAŞIYOR
Ankara sokaklarında yalnızca yerli liderler değil, Türkiye’nin dostluk bağlarını ve uluslararası ilişkilerini simgeleyen yabancı isimler de dikkat çekiyor. Çankaya’daki Cinnah Caddesi, Pakistan’ın kurucusu Muhammed Ali Cinnah’ın adını taşıyor. 20. yüzyılın ortasında kurulan bu bağ, iki ülke arasındaki kardeşlik ilişkilerini simgeliyor.
Kennedy Caddesi, Soğuk Savaş döneminde Türkiye–ABD ilişkilerinin güçlü olduğu yıllarda, ABD’nin 35. Başkanı John F. Kennedy’ye ithaf edildi. Cadde, Çankaya’da diplomatik misyonların bulunduğu bölgede yer alıyor.
Türk dünyasıyla bağların bir göstergesi olarak Azerbaycan Caddesi ve Kazakistan Sokak, başkentte iki kardeş ülkenin isimlerini yaşatıyor. Bu caddeler, özellikle 1990’lı yıllarda bağımsız Türk Cumhuriyetleri ile artan diplomatik temasların ardından isimlendirildi.
Bunun yanı sıra Atina, Roma, Budapeşte ve Pekin gibi şehir isimlerini taşıyan caddeler, Ankara’nın çok yönlü uluslararası ilişkilerinin izlerini bugüne taşıyor.
