Sağlık sisteminde büyük tuzak! Aile hekimine gitmeyene MHRS'de randevu yok

Türkiye sağlık sisteminde Temmuz 2025'te yapılan düzenlemeyle "aile hekimine zorunlu ziyaret" süresinin bir yıla çıkarılması vatandaşları rahatlatırken, Sağlık Bakanlığının devreye soktuğu "Kademeli Sevk" algoritması sessizce işlemeye başladı. Kamuoyuna "ceza kalktı" şeklinde yansıyan bu yumuşamanın aksine, sisteme bir yıl boyunca uğramayan vatandaşlar, artık Şehir Hastanelerinden ve Eğitim Araştırma Hastaneleri'nden randevu almada "öncelik kaybı" yaşıyor.

Sağlık bürokrasisinin karmaşık yapısı, hekimin maaş kesintisini düşürse de, hastane randevu sistemine yeni bir filtre ekledi. Tüketici hakem heyetlerine yansıyan verilere göre Göz ve Cildiye gibi branşlarda randevu bekleme sürelerinin temmuz ayından bu yana yüzde 15 artması, bu yeni algoritmanın sonuçlarından biri olarak yorumlanıyor.

MHRS ALGORİTMASI ARTIK "PASİF HASTAYI" CEZALANDIRIYOR

Vatandaşların en büyük yanılgısı, aile hekimine gitme zorunluluğunun tamamen kalktığı düşüncesi. Oysa 25 temmuzda yapılan MHRS (Merkezi Hekim Randevu Sistemi) güncellemesi, sistemi teknik bir tuzağa dönüştürdü.

Sistem, son 1 yıl içinde aile hekimine uğramayan hastaları "önceliksiz grup" olarak tanımlıyor. Bu durum teknik olarak bir yasak değil, ancak hastane randevu kontenjanları açıldığında algoritma otomatik olarak önceliği sevkli veya düzenli takip edilen "aktif" hastalara veriyor. Randevu almaya çalışan yüz binlerce hasta, ekran başında sadece "Uygun randevu bulunamadı" uyarısıyla karşılaşırken, sistem aslında vatandaşa kibarca "Önce aile hekimine gidip kaydını güncelle" mesajını iletiyor.

KRONİK HASTALAR VE BEBEKLER İÇİN "KIRMIZI ALARM" DURUMU

"Ben gencim, bana bir şey olmaz" diyen vatandaşlar için 12 aylık esneklik olsa da, kronik hastalar, yaşlılar, bebekler ve gebeler için durum çok daha kritik. Yönetmelik, Hastalık Yönetim Platformu (HYP) kapsamındaki grupları bu 12 aylık genel kuraldan ayrı tutuyor.

Diyabet, hipertansiyon, kalp hastaları, 65 yaş üstü bireyler ile 0-2 yaş bebekler ve gebeler bu "Kırmızı Alarm" grubunda yer alıyor. Bu gruplardaki hastaların 3 ila 6 ayda bir mutlaka aile hekimine gidip veri girişi yaptırması şart. Aksi takdirde, 6 aydır doktora görünmeyen diyabet hastasının ilaç raporu yenileme dönemlerinde bürokratik engellerle karşılaşabileceği belirtiliyor.

2025 yılının ilk yarısında 4.1 milyon kronik hasta tarandı, ancak katılımın hâlâ yüzde 65 seviyesinde kalması, kalan yüzde 35'lik kesimin sistem dışı kalma tehlikesiyle yüzleştiğini gösteriyor.

HEKİMLER NEDEN ISRARLA SİZİ ARIYOR?

Vatandaşların sıklıkla merak ettiği "Doktorum beni niye ısrarla arıyor?" sorusunun cevabı ise Sağlık Bakanlığının hekimler üzerindeki "sözleşme" baskısı. Temmuz ayında maaş kesintisi oranı yüzde 30'a düşürülse bile, Eylül 2025'te getirilen ek kural, aile hekimlerinin sözleşme yenilemesi için Koruyucu Sağlık Hizmetleri'nden en az 70 puan almasını zorunlu kılıyor. Bu durum, 3 bin 500 nüfuslu bir hekimi, iş güvencesini korumak için ayda ortalama 150 sağlam kişiyi bile arayıp davet etmeye mecbur bırakıyor.

Uzmanlar, sağlık bürokrasisinin bu karmaşık matematiğinde vatandaşın tek yapması gerekenin sisteme "Ben buradayım" demek olduğunu belirtiyor.

Aile Hekimliği Rehberi'ne buradan ulaşabilirsiniz.

Sağlık Hizmetlerinin Yürütülmesi Hakkında Sağlık Bakanlığı Yönergesi'ne buradan ulaşabilirsiniz.

Hastalık Yönetim Platformu Uygulaması'na buradan ulaşabilirsiniz.

Hastalık Yönetim Platformu (hyp) Tarama Ve Takip Kılavuzu'na buradan ulaşabilirsiniz.

Aile Hekimliği Sözleşme Ve Ödeme Yönetmeliği'ne buradan ulaşabilirsiniz.

TTB Aile Hekimliği Kolu 2025-2027 Dönemi Sözleşme Taleplerine buradan ulaşabilirsiniz