Lefter, Netflix'te yayınlandı! Herkes kadar Yunan, herkes kadar Türk

Netflix’in dün dünya çapında yayınladığı “Lefter: Bir Ordinaryüs Hikâyesi” adlı film, Türk futbolunun ikonik figürü Lefter Küçükandonyadis’in hayatını mercek altına alıyor. Rum kökenli futbolcunun öyküsü, aile çatışmaları, aşk, kimlik krizi ve önyargılarla mücadele gibi temaları işlerken, Yunanistan ve İstanbul Rum topluluklarında hem hayranlık hem de tartışma yaratıyor.

ATİNA'DA "TÜRK TOHUMU", İSTANBUL'DA "YUNAN TOHUMU"

Film, Lefter’in Büyükada’da doğuşundan Fenerbahçe ve Türk Milli Takımı’ndaki yükselişine, '6-7 Eylül Olayları'ndaki travmalara kadar uzanan hayatını dramatize ediyor. Yunan medyasında, film genellikle “Türkiye’de zulüm gören bir Yunan” imajını pekiştiren unsurlarla ele alınıyor. Örneğin, Lefter’in 1948 Atina maçında Yunan taraftarlar tarafından “Türkosporos” (Türk tohumu) diye yuhalanması ve Yunan Futbol Federasyonunun kendisine sunduğu teklifin reddi gibi sahneler, Yunan izleyicilerde milliyetçi duyguları tetikliyor.

Lefter ise filmde başından geçenleri çarpıcı bir cümle ile dile getiriyor: Yunanistan'da Türk tohumuyum, Türkiye'de Rum tohumu.

TÜRK-YUNAN KÖPRÜSÜNDE ÖNEMLİ ROL

Bazı Yunan yorumcular, Lefter’i “hain” olarak gören eski bakış açılarını hatırlatırken, genel olarak filmin onun futbol dehasını ve Türk-Yunan köprüsü rolünü övdüğünü belirtiyorlar. Neos Kosmos gibi yayınlar, filmin tarihi bağlamı doğru yansıttığını ve Lefter’in “herkes kadar Yunan, herkes kadar Türk” kimliğini vurguladığını ifade ediyor.

FİLMLE İLGİLİ OLUMLU VE OLUMSUZ ELEŞTİRİLER

İstanbul Rum topluluğunda ise film, Lefter’i bir gurur kaynağı olarak konumlandırıyor. Topluluk üyeleri, onun Türkiye’de kalmayı tercih etmesi ve milli takımdaki başarılarını (50 maç, 21 gol, kaptanlık) kutlarken, 1955 pogromu sahnelerinin acı hatıraları canlandırdığını söylüyor. Sosyal medyada, X platformunda paylaşılan tepkilerde, filmin aksan ve konuşma tarzlarını eleştirenler olsa da (örneğin, Lefter’in Rum aksanlı Türkçesinin yeterince otantik olmadığı iddiaları), genel algı olumlu. Bir kullanıcı, “Lefter rum aksanlı Türkçesiyle konuşurdu, filmde sanki 2025 gibi modern” diye eleştirirken, diğerleri onun efsane statüsünü pekiştirdiğini belirtiyor.

Yunanistan’da filmin tepkileri henüz sınırlı olsa da, bazı forumlarda “önyargı” temalarının Türk-Yunan ilişkilerini doğru yansıttığı tartışılıyor. Eleştirmenler, filmin Lefter’i bir “ordinaryüs” (profesör) olarak yücelttiğini ve etnik gerilimleri dengeli işlediğini düşünüyor. Ancak Yunanistan'daki aşırı milliyetçi kesimler, onun Türk Milli Takımı’ndaki sadakatini sorguluyor.

2 SAATLİK NEFES KESEN SERÜVEN

Netflix yetkilileri, filmin amacının Lefter’in evrensel hikâyesini anlatmak olduğunu vurguluyor. Başrol oyuncusu Erdem Kaynarca’nın performansı övülürken, yapım 2 saat 6 dakikalık süresiyle spor, drama ve belgesel unsurlarını birleştiriyor. Film, yayınlandığı ilk günde Türkiye’de yoğun ilgi görürken, Yunan ve Rum topluluklarında da sohbet konusu haline geldi.

LEFTER KÜÇÜKANDONYADİS KİMDİR?

Lefter Küçükandonyadis, 1925’te Büyükada’da doğan ve Türkiye futbol tarihinin en seçkin figürlerinden biri kabul edilen, “Ordinaryüs” lakaplı efsane bir forvettir. Rum kökeni, Fenerbahçe’de attığı yüzlerce gol, milli takımla 50’den fazla maçta sahaya çıkması ve zarif oyun stiliyle hem Türkiye’de hem uluslararası arenada hayranlık uyandırdı. Kariyeri boyunca İtalya ve Fransa’da da forma giydi, 1950’ler ve 60’ların futbol kültüründe hem teknik becerisi hem de karakteriyle özel bir yer edindi. 6–7 Eylül 1955 Olayları gibi çalkantılı dönemleri bizzat yaşamış olması ise onu spor tarihinin yanı sıra Türkiye’nin toplumsal hafızasında da sembolik bir figür haline getirdi.

Fenerbahçe'nin yuvası, İstanbul’un Kadıköy ilçesinde, Yoğurtçu Parkı içinde Lefter Küçükandonyadis’e ait bir heykel de bulunmaktadır.

Lefter Küçükandonyadis, 13 Ocak 2012 tarihinde İstanbul’da hayatını kaybetti. Lefter için stadyumda düzenlenen cenaze törenine her renkten taraftar katılım gösterdi. Tüm dillerin ve renklerin ortak bir hatırası olan efsane futbolcu, alkışlarla ebediyete uğurlandı.