“Ey iki adımlık yerküre, senin bütün arka bahçelerini gördüm ben” diyen şair Nilgün Marmara kimdir?

Nilgün Marmara, 13 Şubat 1958’de İstanbul’da doğdu ve 13 Ekim 1987’de İstanbul’da henüz 29 yaşındayken hayatına son verdi.

“Hayatın neresinden dönülse kârdır” gibi unutulmaz dizeleri kaleme alan Marmara, Ortaokul ve lise eğitimini Kadıköy Maarif Kolejinde (bugünkü Kadıköy Anadolu Lisesi tamamladı. Üniversiteye önce İstanbul Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde başladı ancak siyasi nedenlerle ayrıldı; yeniden sınava girerek Boğaziçi Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümünü kazandı ve 1985'te mezun oldu.

SYLVİA PLATH ETKİSİ

Nilgün Marmara’nın mezuniyet tezi, Amerikalı şair Sylvia Plath üzerineydi: "Sylvia Plath'ın Şairliğinin İntiharı Bağlamında Analizi". Bu tez, Marmara'nın Plath'a olan derin hayranlığını yansıtan bir ayna işlevi gördü.; Plath'ın yalnızlık, varoluşsal sorgulamalar ve sancılar ile intihar temaları onu derinden etkiledi. Tez, ölümünden yıllar sonra Dost Körpe tarafından Türkçeye çevrilerek 2006'da Everest Yayınları tarafından kitaplaştırıldı. Marmara, Plath'ın bireysel yalnızlık ve toplumsal baskılara karşı duruşunu kendi şiirlerine taşıdı; bu etki, onun "gizdökümcü" (itirafçı) şiir anlayışında gün yüzüne çıktı.

ZELDA LAKABINI NASIL ALDI?

Marmara, mezuniyet sonrası kısa süreli işlerde çalıştı: Marmaris'te tatil köyü, çeşitli şirketlerde sekreterlik, Mısır Konsolosluğunda memurluk ve Ana Britannica'da görev aldı. İngilizce dersleri verdi. 1982'de endüstri mühendisi Kağan Önal ile evlendi; eşinin işi nedeniyle 16 ay Libya'da yaşadı. Bohem bir yaşam sürdü; Ece Ayhan, Cemal Süreya, Küçük İskender, Lale Müldür, Gülseli İnal gibi şairlerle yakın dostlukları vardı. Evleri şiir toplantılarının merkeziydi; ona "Zelda" lakabı takıldı. (F. Scott Fitzgerald'ın eşi Zelda'dan esinlenilerek)

TRAJİK ÖLÜMÜ

Nilgün Marmara, 13 Ekim 1987'de, 29 yaşındayken İstanbul Kızıltoprak'taki evinin balkonundan atlayarak intihar etti. Cenazesi Karacaahmet Mezarlığına defnedildi. Marmara'nın İntiharı tartışma yarattı; bazıları cinayet veya eşinin ihmali iddiaları ortaya attı, ancak resmi olarak intihar kabul edildi.

MENSUR ŞİİR KÖŞESİ

Bir karga bir kediyi öldüresiye bir oyuna davet ediyordu. Hep böyle mi bu?

Bir şeyden kaçıyorum bir şeyden, kendimi bulamıyorum dönüp gelip kendime yerleşemiyorum, kendimi bir yer edinemiyorum, kendime bir yer…

Kafatasımın içini, bir küçük huzur adına aynalarla kaplattım, ölü ben’im kendini izlesin her yandan, o tuhaf sır içinden! Paniğini kukla yapmış hasta bir çocuğum ben. Oyuncağı panik olan sayın yalnızlık kendi kendine nasıl da eğlenir.

Niye izin vermiyorsun yoluna kuş konmasına
niye izin vermiyorum yoluma kuş konmasına
niye kimseler izin vermez yollarıma kuş konmasına?
“Öyle güzelsin ki
kuş koysunlar yoluna”