İş Bankasında A B C hisse senedi nedir?
İş Bankasındaki A, B ve C grubu hisseler ne anlama geliyor? Aralarındaki farklar yatırımcıyı nasıl etkiliyor?
Türkiye'nin en köklü ve simgesel finans kuruluşlarından biri olan Türkiye İş Bankası, sadece ekonomik değil, aynı zamanda tarihî ve siyasal bir mirası da temsil eder. 1924 yılında bizzat Mustafa Kemal Atatürk’ün öncülüğünde kurulan banka, kuruluşundan itibaren farklı hissedar gruplarına göre şekillenen özel bir ortaklık yapısına sahip. Bu özgün yapı, bankanın hisselerini A, B ve C grubu olarak üçe ayırdı.
Her bir hisse türü, sahiplerine farklı haklar ve ayrıcalıklar tanırken, aynı zamanda bankanın yönetiminden kâr dağılımına kadar birçok konuda belirleyici rol oynuyor. Özellikle A grubu hisselerin Atatürk’ün vasiyetiyle CHP’ye devredilmiş olması, bu yapıyı Türkiye’de benzersiz kılıyor.
A GRUBU HİSSE SENEDİ NEDİR?
A grubu hisseler, Mustafa Kemal Atatürk’ün vasiyetiyle Cumhuriyet Halk Partisine (CHP) bırakılmış. Atatürk, vefatından önce İş Bankasındaki hisselerini CHP’ye bırakarak, bu hisselerin Türk Dil Kurumu ile Türk Tarih Kurumuna gelir aktarması şartını koydu. Bu hisseler İş Bankası sermayesinin yaklaşık yüzde 28-30’unu oluşturuyor. Hisseler CHP adına kayıtlı ancak CHP, bu hisselerden doğrudan gelir elde etmez. Temettü geliri vasiyet gereği Türk Tarih Kurumu ve Türk Dil Kurumuna aktarılır. A grubu hisseler, yönetim kuruluna üye atama imtiyazı verir. Yani CHP, bu hisseler üzerinden İş Bankası yönetim kurulunda temsil hakkına sahip. Devredilemez ve satılamaz niteliktedir. Anayasa ve Medeni Kanun gereği bu hisselerin satışı mümkün değil.
B GRUBU HİSSE SENEDİ NEDİR?
B grubu hisseler, İş Bankasının kuruluşunda yer alan bireylerin ve özel yatırımcıların sahip olduğu hisseler. Günümüzde bu grup içinde büyük hissedar Türkiye İş Bankası Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı. Yönetim kuruluna sınırlı sayıda üye seçme hakkı tanır. Temettü (kâr payı) hakkı var. Bu hisseler borsada işlem gören hisseler değildir. Sahipleri genellikle bankanın eski mensupları veya çalışanlarının bağlı olduğu vakıf.
C GRBU HİSSE SENEDİ NEDİR?
C grubu hisseler, İş Bankasının Borsa İstanbul’da (BIST) işlem gören hisseleri. Yani küçük yatırımcıların ya da kurumsal yatırımcıların borsadan alıp satabildiği hisseleri oluşturuyor. Toplam sermayenin yaklaşık yüzde 30-35'ini oluşturur. Herhangi bir imtiyazı yoktur: yönetim kuruluna üye seçme gibi bir hak vermez. Sadece temettü hakkı (kâr payı) ve oy hakkı bulunur. Günlük alım-satımı serbesttir, bireysel yatırımcılar için uygun.
