Geçtiğimiz hafta ne oldu? Türkiye ve dünya gündeminde öne çıkanlar

Temmuz ayının ortasına gelinirken, hem Türkiye’de hem dünyada hareketli bir haftaya tanıklık edildi. ABD ve İngiltere gibi küresel ekonomi aktörleri iyimser sinyaller verirken, Ortadoğu’da çatışmalar tırmandı, Avrupa kıtası aşırı sıcaklarla mücadele etti. Türkiye ise bir yandan UNESCO’dan gelen sevindirici haberlerle kültürel hafızasını güçlendirirken, diğer yandan yerel yönetimlere yönelik yolsuzluk operasyonları ve dijital platformlara getirilen kısıtlamalarla iç siyasetin ve ifade özgürlüğünün sınırlarını yeniden tartışmaya açtı. Bu haftalık derlememizde, 12–19 Temmuz tarihleri arasında öne çıkan başlıca gelişmeleri tüm yönleriyle analiz ediyoruz.

TÜRKİYE GÜNDEMİ

Ankara'da yangın faciası: 3 can kaybı

12 Temmuz sabahı Ankara'nın Çankaya ilçesinde bir apartman dairesinde çıkan yangında biri bebek olmak üzere 3 kişi yaşamını yitirdi, 20’den fazla kişi yaralandı. İlk belirlemelere göre yangının nedeni elektrik kontağı. Olay sonrası apartman sakinleri tahliye edilirken, soruşturma başlatıldı.

Türkiye’nin kültürel mirasına UNESCO’dan onay

UNESCO Dünya Mirası Komitesi, Türkiye'den iki yeni alanı listeye dahil etti: Manisa’daki Bin Tepe tümülleri ve antik Sardis kenti. Bu karar, Lidya medeniyetine ait yapıların korunması açısından önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.

CHP’li Başkanlara operasyon: Siyasi mi, yargısal mı?

Adana, Adıyaman ve Antalya’nın CHP’li belediye başkanları, yürütülen yolsuzluk soruşturmaları kapsamında gözaltına alındı. İzmir eski Belediye Başkanı’nın da aynı dosyada yer alması dikkat çekti. 16 Temmuz’da ise İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, bir konuşmasında kullandığı ifadeler nedeniyle hakaret suçundan mahkûm edildi. Muhalefet, bu gelişmeleri “yargının siyasallaşması” olarak yorumladı.

X platformuna müdahale: AI içeriklerine sansür

10 Temmuz’da Türkiye, X platformundaki Grok isimli yapay zekâ aracının bazı içeriklerini engelledi. Gerekçe olarak Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Atatürk’e yönelik hakaret içeren yanıtlar gösterildi. Konu, dijital platformlardaki ifade özgürlüğü ile denetim arasındaki sınırı yeniden gündeme taşıdı.

Ege ve İç Ege’de deprem alarmı

AFAD verilerine göre, 19 Temmuz günü Ege Denizi ile birlikte Kütahya, Manisa ve Denizli’de art arda düşük şiddetli depremler yaşandı. Uzmanlar, artçıların büyük bir tehlike arz etmediğini ancak yapı stoku açısından bölgelerin gözden geçirilmesi gerektiğini ifade ediyor.

KÜRESEL GELİŞMELER

ABD'de tüketici güveninde beklenmedik artış

ABD ekonomisine dair güven, Temmuz 2025’te piyasa beklentilerinin üzerinde bir iyileşme gösterdi. University of Michigan tarafından yayımlanan endekse göre tüketici güveni 60,7’den 61,8’e yükseldi. Bu artışta, enflasyon beklentilerinin 12 aylık vadede yüzde 4,4’e düşmesi ve işsizlik oranındaki azalma etkili oldu. Uzmanlara göre bu veri, Fed’in faiz politikası üzerinde belirleyici olabilir.

Finansal piyasalarda iyimserlik: Rekorlar kırılıyor

ABD borsaları bu hafta güçlü ekonomik verilerle desteklenerek yükseldi. S&P 500 ve Nasdaq endeksleri rekor seviyelere ulaştı. Özellikle perakende satışlardaki artış ve istihdam verilerindeki iyileşme yatırımcı güvenini artırdı. Aynı dönemde ABD Kongresi’nde kripto paralara yönelik "Stablecoin" düzenlemeleri ve yapay zekâ girişimlerini teşvik eden "Genius Act" tasarısı gündeme geldi.

İngiltere'de iflaslarda düşüş: Geçici rahatlama mı?

Haziran 2025 verilerine göre, İngiltere ve Galler'de şirket iflaslarında yüzde 8’lik bir azalma gözlemlendi. Ancak ekonomistler, bu durumun kalıcı bir iyileşme mi yoksa geçici bir duraksama mı olduğu konusunda temkinli. Artan faiz oranları ve Brexit sonrası tedarik zinciri sorunları, hâlen birçok küçük işletmeyi zorluyor.

Suriye'nin güneyinde çatışmalar sürüyor

İsrail’in son günlerde Suriye’nin güneyine düzenlediği hava saldırıları, bölgede tansiyonu yükseltti. Dürzî ve Bedevi topluluklar arasında çıkan çatışmalar sonucunda ilan edilen ateşkesin 18 Temmuz’da bozulduğu bildirildi. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne göre yüzlerce sivil evlerini terk etmek zorunda kaldı.

Avrupa'da aşırı sıcaklar gündemden düşmüyor

İngiltere başta olmak üzere birçok Avrupa ülkesinde yaz ayları olağanüstü sıcak geçiyor. İngiltere Meteoroloji Ofisi, 9–15 Temmuz arasında "turuncu" alarm seviyesine geçerken, Yorkshire ve Thames bölgelerinde musluk suyu kullanımı sınırlandırıldı. Uzmanlar, iklim krizinin artık günlük hayatın doğrudan bir parçası haline geldiğine dikkat çekiyor.

Zenginlerin yeni rotası: Milano, Porto Riko ve Uruguay

Henley & Partners’ın yayımladığı 2025 Küresel Servet Göçü Raporu’na göre, ultra zengin bireylerin yer değiştirme tercihleri değişiyor. Miami ve Dubai gibi geleneksel merkezlerin yerini Milano, Porto Riko, Uruguay ve Arizona’daki Scottsdale gibi kentler alıyor. Vergi avantajları, siyasi istikrar ve yaşam kalitesi bu tercihte etkili.

Gaines çifti belgesel kriziyle gündemde

Ünlü tasarımcı çift Chip ve Joanna Gaines’in yeni belgesel dizisi, içerdiği eşcinsel karakter nedeniyle sosyal medya üzerinden eleştiri yağmuruna tutuldu. Gaines çifti, yaptıkları açıklamada, çeşitliliğe saygı duyduklarını ve temsil eşitliğini önemsediklerini belirtti. Tartışma, ABD’de kültürel çatışmaların medyadaki yansımalarına dair önemli bir örnek oldu.