Anayasa Mahkemesi ne zaman kuruldu? AYM'nin ilk başkanı kim? AYM kaç üyeden oluşuyor? AYM'ye nasıl gidilir?

Anayasa Mahkemesi, Türkiye'de hukukun üstünlüğünün ve demokrasinin işleyişinde önemli bir kurumdur.

ANAYASA MAHKEMESİ NE ZAMAN KURULDU?

Anayasa Mahkemesi, 25 Nisan 1962’de kuruldu. Bu tarih, 1961 Anayasası'nın kabulünden sonra, 22 Nisan 1962 tarih ve 44 sayılı "Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun"un 25 Nisan 1962 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanmasıyla resmiyet kazanmıştır.

ANAYASA MAHKEMESİ’NİN İLK BAŞKANI KİMDİR?

Anayasa Mahkemesi'nin ilk başkanı Sünuhi Arsan'dır. Arsan,1962-1964 yılları arasında bu görevini sürdürmüştür.

ANAYASA MAHKEMESİ KAÇ ÜYEDEN OLUŞUYOR?

Anayasa Mahkemesi, 15 asıl üyeden oluşur. 2017 anayasa değişikliği ile üye sayısı 17'den 15'e düşürülmüş ve yedek üyelik sistemi kaldırılmıştır. Mahkeme, Genel Kurul ve iki ayrı bölüm (Birinci ve İkinci Bölüm) halinde çalışır. Genel Kurul, 15 üyenin katılımıyla toplanır ve en az 10 üye ile karar alabilir.

ANAYASA MAHKEMESİ’NE NASIL GİDİLİR?

Anayasa Mahkemesi, Ankara'da bulunmaktadır. Adresi:

Ahlatlıbel Mahallesi, İncek Şehit Savcı Mehmet Selim Kiraz Bulvarı No: 4, 06805 Çankaya/Ankara.

Toplu Taşıma ile: Ankara şehir merkezinden Çankaya veya İncek yönüne giden otobüs veya dolmuşlarla ulaşılabilir. En yakın duraklar genellikle İncek Bulvarı üzerindeki duraklardır. Kızılay’dan taksi veya özel araçla yaklaşık 20-25 dakikada ulaşılabilir.

Özel Araçla: Ankara şehir merkezinden İncek Bulvarı üzerinden güneye doğru ilerleyerek Ahlatlıbel Mahallesi’ne ulaşabilirsiniz. Mahkeme binası, bulvar üzerinde açıkça işaretlenmiş bir konumdadır. Otopark imkanı bulunmaktadır.

Mahkeme binasına ziyaret veya resmi işler için gidilecekse, önceden randevu almak gerekebilir. Ayrıca güvenlik prosedürleri nedeniyle kimlik kontrolü yapılmaktadır.

ANAYASA MAHKEMESİ’NİN ÖNEMİ

Anayasa Mahkemesi, yargının bağımsızlığı bağlamında önem teşkil eden bir mahkemedir.

Anayasal Üstünlüğün Koruyucusu: Anayasa Mahkemesi, anayasanın üstünlüğünü ve bağlayıcılığını korur. Yasaların, kanun hükmünde kararnamelerin ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü’nün anayasaya uygunluğunu denetler, böylece hukukun üstünlüğünü sağlar.

Temel Hak ve Özgürlüklerin Güvencesi: Bireysel başvuru yoluyla, vatandaşların anayasal hak ve özgürlüklerinin ihlal edildiği durumlarda hak arama imkânı sunar. Özellikle ifade özgürlüğü, adil yargılanma hakkı ve mülkiyet hakkı gibi temel hakların korunmasında kritik rol oynar.

Siyasi Denge ve Denetim: Siyasi partilerin kapatılması veya devlet yardımından yoksun bırakılması gibi konularda karar verir. Ayrıca, yasama, yürütme ve yargı organları arasında dengeyi koruyarak güçler ayrılığı ilkesini güçlendirir.

Hukuki İstikrar ve Güven: Anayasa Mahkemesi’nin kararları kesin ve bağlayıcıdır. Bu, hukuki öngörülebilirlik ve istikrar sağlar, toplumda adalet duygusunu pekiştirir.

Uluslararası Standartlara Uyum: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) ile uyumlu kararlar alarak Türkiye’nin uluslararası hukuk normlarına uygunluğunu destekler. Bireysel başvurular, AİHM’e gitmeden önce iç hukuk yollarının tüketilmesini sağlar.

Toplumsal Barışın Teminatı: Anayasa Mahkemesi, farklı görüş ve kesimlerin haklarını koruyarak toplumsal uzlaşıyı ve demokratik düzeni güçlendirir. Anayasal düzenin korunması, siyasi ve sosyal istikrar için vazgeçilmezdir.

Anayasa Mahkemesi, Türkiye’de demokrasinin, hukukun üstünlüğünün ve insan haklarının korunmasında kilit bir kurumdur. Bağımsız ve tarafsız yapısıyla, hem devletin hem de bireylerin anayasal çerçevede hareket etmesini sağlar, böylece toplumsal güven ve adaletin temel taşlarından biri olur.