3 Aralık Dünya Engelliler Günü: Erişilebilirlik, toplu taşıma ve empati eksikliği engelli yaşamını nasıl zorluyor?
Yeni Ankara'ya 3 Aralık Dünya Engelliler Günü dolayısıyla değerlendirmelerde bulunan engelli yazar Oğuz Mustafa Mucurluoğlu, engelli bireylerin günlük yaşamlarını doğrudan etkileyen dört temel soruna dikkat çekiyor: erişilebilirlik, toplu taşıma, empati eksikliği ve hak bilincindeki yetersizlik.
3 Aralık Dünya Engelliler Günü'nde Yeni Ankara'ya değerlendirmelerde bulunan engelli yazar Oğuz Mustafa Mucurluoğlu, erişilebilirlik, toplu taşıma, empati eksikliği ve hak bilincindeki yetersizliğin engelli bireylerin günlük yaşamını doğrudan etkilediğini söyledi.
Mucurluoğlu, yıllardır gündemde olan engelli sorunlarının toplumda artık “alışılmış” bir hâl aldığını belirterek, “Bu sorunların herkes tarafından bilinir olmasına rağmen aşinalığın bir süre sonra algıda seçiciliğe dönüştüğünü düşünüyorum. Sorunların sıkça konuşulması onları olağanlaştırıyor ve birçok kişi artık eskisi kadar duyarlılık göstermiyor” dedi.
“ERİŞİLEBİLİRLİK HÂLÂ EN TEMEL VE ÇÖZÜLMEMİŞ BAŞLIK”
Fiziki ve sosyal erişilebilirliğin engelli bireyler için hayatın merkezinde yer aldığını vurgulayan Mucurluoğlu, özellikle Ankara’da toplu taşımaya erişim konusunda ciddi sıkıntılar yaşandığını belirtti. EGO otobüslerinde yaşanan sorunların günlük yaşamı doğrudan etkilediğini ifade eden Mucurluoğlu, şoför inisiyatiflerinin de bu durumu daha da zorlaştırdığını söyledi.
Kentin açıkladığı verilere dikkat çeken Mucurluoğlu, “EGO’nun ifadesine göre bin 200 asansörlü, 800 rampalı otobüs var. Rakamlar iyi görünse de bu araçların önemli bir kısmı bakımsızlık nedeniyle işlevsiz kalıyor. Erişilebilirlik sadece sayı üzerinden değil, kullanım kolaylığı ve süreklilik üzerinden değerlendirilmelidir” dedi.
“MEVZUAT VAR AMA UYGULAMADA İNİSİYATİF EKSİKLİĞİ BÜYÜK SORUN”
Saha deneyimlerinden örnekler paylaşan Mucurluoğlu, bazı şoförlerin mevzuatın gerektirdiği durumlarda dahi yardımcı olmaktan kaçındığını söyledi. Bu durumun engelli bireylerin seyahat ederken zor anlar yaşamasına neden olduğunu belirtti.
Asansör ve rampaların sık sık arızalı olmasının da toplu taşımaya erişimi engellediğini ifade eden Mucurluoğlu, bu sorunun uzun süredir çözülemeyen bir yapısal problem olduğuna dikkat çekti.
“EMPATİ EKSİKLİĞİ FİZİKSEL ENGELLERDEN DAHA ZORLAYICI”
Toplumsal duyarlılık eksikliğinin etkilerine değinen Mucurluoğlu, “Empati eksikliğinin engellilerin hayatını fiziksel engellerden daha fazla zorladığını düşünüyorum” dedi.
Yakın çevresinden örnek veren Mucurluoğlu, “Yıllardır yanımda olan bir arkadaşım bile engelliliğin ne demek olduğunu ancak bir gün ayağını kırınca anladı” ifadelerini kullandı. Toplumda “bana dokunmayan yılan bin yaşasın” anlayışının yaygın olduğunu belirten Mucurluoğlu, annesinin de benzer bir duyarsızlığa maruz kaldığını söyledi.
“ENGELLİ TOPLUMUNUN BÜYÜK ÇOĞUNLUĞU HAKLARINI BİLMİYOR”
Engelli bireylerin sahip oldukları haklardan büyük ölçüde habersiz olduğuna dikkat çeken Mucurluoğlu, “Dışarıda karşılaştığınız on kişiden dokuzunun kendi haklarından habersiz olduğunu görmek büyük bir problem” dedi.
Yetkili kurumlara çağrıda bulunan Mucurluoğlu, “Kanun koyucular ve uygulayıcılar sadece düzenleme yapmakla kalmamalı, halkı sürekli bilgilendirmeli ve farkındalığı artırmalı” değerlendirmesinde bulundu.
“FARKINDALIK BİR TERCİH DEĞİL, ZORUNLULUKTUR”
Engelli bireylerin toplumsal hayata tam ve eşit katılımı için hem empati kültürünün hem de erişilebilirlik çalışmalarının güçlendirilmesi gerektiğini vurgulayan Mucurluoğlu, “Toplumun aydınlatılması artık bir zorunluluk hâline geldi” dedi.
