Enflasyon hedefleri neden tutmadı? Ünlü ekonomist 4 maddede açıkladı

Ünlü iktisatçı Mahfi Eğilmez, Türkiye’de yıllardır tutmayan enflasyon hedeflerinin neden gerçekleşmediğini analiz ederek para ve maliye politikalarındaki uyumsuzluğa dikkat çekti. Eğilmez, enflasyon hedefinin uzun süredir yüzde 5’te sabit tutulmasına karşın, sadece üç yılda (2009, 2010, 2012) bu orana yaklaşılabildiğini hatırlattı.

OVP'DEKİ YILLIK ENFLASYON TAHMİNLERİ HEDEFLERE KIYASLA DAHA GERÇEKÇİ

Eğilmez’in Ekonomim'deki değerlendirmelerine göre, Orta Vadeli Program’da (OVP) yer alan yıllık enflasyon tahminleri hedeflere kıyasla daha gerçekçi olsa da, gerçekleşmeler yine bu tahminlerin oldukça üzerinde seyrediyor. Ünlü ekonomist, özellikle 2021 Eylül–2023 Haziran döneminde politika faizinin enflasyon yükselirken düşürülmesinin tarihi bir kırılma yarattığını ve hedeflerden sapmanın dramatik şekilde arttığını belirtti.

BÜTÇE AÇIĞININ YÜKSELMESİ HEDEFLERİ ZAYIFLATTI

Maliye politikasının da bu dönemde para politikasına yeterli destek vermediğini söyleyen Eğilmez, 2023’te bütçe açığının GSYH’nin yüzde 5,1’ine, 2024’te ise yüzde 4,7’sine yükselmesinin hedefleri zayıflattığını ifade etti. Deprem etkisinin 2023 için anlaşılabilir olduğunu belirten iktisatçı, 2024’teki tablo için aynı değerlendirmenin yapılamayacağını kaydetti.

Eğilmez, enflasyon hedeflerinin tutmamasının arkasındaki temel nedenleri ise dört başlıkta topladı:

1. Açıklanan enflasyon verilerine güvensizlik, toplumun belirlenen faizlerin reel getiri sağlayacağına inanmamasına yol açıyor.

2. Bu güvensizlik, gelecek enflasyon beklentilerinin kırılmasını engelliyor.

3. TCMB’nin para arzını yeterince sıkı kontrol edememesi, dezenflasyon sürecini zorlaştırıyor.

4. Kamudaki israf algısı, bireylerin enflasyonun düşeceğine dair inancını zayıflatıyor ve talep davranışlarını değiştiriyor.

Eğilmez, 20 yıllık tecrübenin açık bir mesaj verdiğini vurgulayarak, “Önce gerçekçi hedef belirlemek, ardından o hedefe uygun politikaları uygulamak gerekir.” ifadelerini kullandı.