Beypazarı'nın bu konakları neden yangınlara teslim olmadı? İşte o gizemli sır...
Yangınlara rağmen ayakta kalan Ankara’nın Beypazarı ilçesindeki tarihi evler, geçmişin estetiğini ve mühendislik zekasını günümüze taşıyor. Geleneksel malzemelerin sırları ise yapılan araştırmalarla gün yüzüne çıktı. İşte yangınlara direnen Beypazarı evlerinin bilinmeyen özellikleri…
Beypazarı’nın kent dokusu, 20. yüzyılın ortalarına kadar birçok büyük yangınla defalarca sarsıldı. Tarihi kayıtlara göre, 1869’da Beytepe Mahallesi tamamen yok oldu. 1884’te Rüstem Paşa ve Karcıkaya dışındaki yerleşim alanları ağır hasar gördü. 1894 tarihinde ise çarşı tamamen yanarak kent yaşamını derinden etkiledi. Ancak ilginç bir detay, bu yıkıcı yangınlara rağmen bazı evlerin ayakta kalabilmiş olması.
BEYPAZARI EVLERİNİN YANGINLARA KARŞI DAYANIKLILIK SIRRI
Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Mimarlık Fakültesi tarafından yürütülen bir araştırma kapsamında uzmanlar, Beypazarı’ndaki ahşap karkas yapıların dayanıklılığının sırlardan biri olarak geleneksel kerpiç dolgu ve doğal sıvaları gösteriyor. Yapılan araştırmalar, tatlı kireç ile kerpiç ve çamur harçların yüksek gözenekliliği ve nefes alabilirliği sayesinde ahşap karkas elemanların sağlıklı kalabildiğini ortaya koyuyor. Kullanılan agreganın yoğunluğu ve kil mineralleri malzemelerin şişme ve çatlama riskini azaltarak yapıların yangın ve uzun süreli kullanıma karşı direncini artırıyor.
KÜLTÜREL MİRAS VE MÜHENDİSLİK ZEKASI BİR ARADA
Beypazarı Belediyesi ve kültür mirası uzmanları, doğru teknik ve malzemelerle yapılan restorasyonların, bu tarihi evlerin hem estetik hem de yapısal açıdan korunmasını sağladığını vurguluyor. Araştırmalar, geleneksel malzemelerin sadece estetik değil, yangın ve zaman etkilerine karşı da kritik bir savunma işlevi gördüğünü gösteriyor.
Böylesi yapılar, sadece geçmişin estetik ve kültürel değerlerini taşımakla kalmıyor, aynı zamanda günümüz mimarisine de ilham veriyor; Beypazarı’nın geleneksel konutları, kültürel dayanıklılığın ve mühendislik zekasının canlı bir kanıtı olarak varlığını sürdürüyor.
