Sayıştay, Ayaş Belediyesinin 2024 Mali Raporunu açıkladı! Raporda yüksek artış ve kritik muhasebe hataları tespit edildi

Sayıştay, Ankara Ayaş Belediyesinin 2024 Mali Raporu'nu yayımlayarak belediyenin gelir-gider tablosundaki önemli artışları ve muhasebe kayıtlarında tespit edilen kritik bulguları kamuoyu ile paylaştı. Raporda, bütçe gelirlerinde yüksek oranlı artışlar göze çarparken, muhasebenin temel ilkelerine ve ilgili mevzuata aykırı uygulamalar dikkat çekti.

MALİ TABLODA YÜKSEK ARTIŞLAR GÖZE ÇARPTI

Ayaş Belediyesinin 2024 mali yılı bütçesi için başlangıçta öngörülen 428 milyon 557 bin 235,37 TL ödenek, devirler ve eklemelerle birlikte toplam 442 milyon 128 bin 202,29 TL olarak gerçekleşti. Yıl içinde 412 milyon 748 bin 984,78 TL bütçe gideri yapıldı.

Öne Çıkan Mali Veriler:

Net Bütçe Gelir Gerçekleşmesi: yüzde 139,11
Bütçe Gider Gerçekleşmesi: yüzde 96,31
Gelir Artışı (Bir Önceki Yıla Göre): yüzde 70,44 (196 milyon 733 bin 660,34 TL)

Alınan Bağış ve Yardımlar: yüzde 71,87 artış
Sermaye Gelirleri: yüzde 99,58 artış
Bütçe Gider Artışı (Bir Önceki Yıla Göre): yüzde 53,46 (143 milyon 787 bin 554,67 TL)
Faaliyet Sonucu (Olumlu): 258 milyon 327 bin 709,88 TL
Raporda ayrıca, Mal ve hizmet alımlarının beklenenin yüzde 36 üzerinde, sermaye transferlerinin ise beklenenin yüzde 88 altında gerçekleştiği belirtildi.

MUHASEBE VE YÖNETİM UYGULAMALARINDA HATALAR TESPİT EDİLDİ

Sayıştay denetiminde, belediyenin mali tablolarının güvenilirliğini ve şeffaflığını olumsuz etkileyen önemli bulgulara yer verildi. Bu bulgular arasında, özellikle dönemsellik ilkesine aykırılıklar ve taşınmaz yönetimi hataları öne çıkıyor:

Peşin Kira Gelirleri

Belediyenin peşin tahsil ettiği kira gelirlerinin tamamını ilgili oldukları dönemlere ait gelir hesapları olan 380 (Gelecek Aylara Ait Gelirler) ve 480 (Gelecek Yıllara Ait Gelirler) hesaplarına kaydetmediği tespit edildi. Bu durumun, faaliyet sonuçlarını olumlu, ancak hatalı bir şekilde fazla göstermesine yol açtığı belirtildi. Kamu İdaresi, 2024 için düzeltme kayıtları yaptığını, ancak incelemede kira sözleşmeleri ile muhasebe kayıtlarının hala tam uyumlu olmadığı görüldü.

Taşınmaz Satışlarının Hatalı Muhasebeleştirilmesi

Belediyenin mülkiyetindeki taşınmazların satış işlemlerinde, taşınmazların kayıtlı değeri yerine satış bedelinin tamamının maddi duran varlık hesabından düşüldüğü saptandı. Satış değeri ile kayıtlı değer arasındaki kar/zarar farkının ise mevzuata uygun olarak 600 (Gelirler) veya 630 (Giderler) hesaplarına kaydedilmediği belirlendi.

Taşınmaz Değer Tespiti Eksikliği

Tapuda kayıtlı taşınmazların muhasebe kayıtlarında, mevzuatta zorunlu kılınan maliyet bedeli veya rayiç değeri yerine halen emlak vergisi değerleri üzerinden izlendiği tespit edildi. 2018 Sayıştay Raporu'nda da yer alan bu bulgunun düzeltilmemesi, ilgili hesapların gerçek değerleri yansıtmamasına neden olmaktadır.

Tahsisli Taşınmazların Takip ve Yönetimindeki Hatalar

Tahsis Edilen Taşınmazların Takibi: Çeşitli idarelere tahsis edilen 62 taşınmazın muhasebe kayıtlarında ilgili hesaplarda takip edilmediği görüldü.
Tahsis Süreleri: 5 taşınmazın, yasal üst sınır olan 25 yılı geçmemek üzere tahsis edilmesi gerekirken süresiz olarak tahsis edildiği, idarenin gerekçesinin mevzuatla uyumlu olmadığı belirtildi.
Tahsis Süresi Sona Erenlerin Kullanımı: Tahsis süreleri dolan 3 taşınmazın, yeni bir tahsis kararı alınmadan ilgili idarelerce fiilen kullanılmaya devam edildiği tespit edildi.
Amortisman Takibinde Hata: Tahsisli taşınmazların amortismanlarının, hem tahsis eden hem de tahsis edilen idare tarafından kullanılması gereken 500.13 Tahsis Edilen Taşınmazlar İçin Ayrılmış Amortisman Tutarları Hesabında hiç izlenmediği belirlendi.

DİĞER ÖNEMLİ İDARİ VE İHALE BULGULARI

Vergi Borcu Belgesi Aranmadan Ödeme: Yüksek tutarlı bazı icra ödeme emirleri nedeniyle yapılan ödemelerde, hak sahiplerinin vadesi geçmiş vergi borcu bulunmadığına dair belge aranılmadan ödeme yapıldığı tespit edildi. Bu durumun her bir ödeme için idari para cezası riski taşıdığı vurgulandı.

Yaklaşık Maliyet Üstü Teklifte Gerekçesizlik: İhalesi yapılan yapım işlerinde, yaklaşık maliyetin üzerinde kalan tekliflere ihale bırakıldığı halde, ihale komisyon kararlarında bu durumun neden kamu yararı ve hizmet gerekleri açısından en ekonomik teklif olarak kabul edildiğine dair gerekçe yazılmadığı belirlendi.

Sigorta Poliçelerinde Muafiyet Hataları: Yapım işleri sigorta poliçelerinde, bazı risk unsurları için mevzuatta belirtilen azami yüzde 2 muafiyet oranından daha yüksek oranlar uygulandığı ve koasürans uygulamalarında hatalar yapıldığı tespit edildi.