Ankara kaç kez başkent oldu? İşte başkent olma süreci
Türkiye’nin başkenti Ankara, günümüzde ülkemizin idari ve siyasi merkezi olarak biliniyor. Ancak birçok kişi merak ediyor: “Ankara kaç kez başkent oldu ve bu süreç nasıl gelişti?” İşte tarihî süreç ve detaylar…
Ankara, Osmanlı döneminde büyükşehirlerden biri olmamakla birlikte, stratejik konumu nedeniyle önemli bir şehirdi. Osmanlı yönetiminde askeri ve ticari açıdan kritik bir noktada yer alıyordu. Ancak o dönemde resmî başkent İstanbul’du, bu nedenle Ankara başkent değildi.
TÜRKİYE CUMHURİYETİ ÖNCESİ VE KURTULUŞ SAVAŞI
1919-1923 yılları arasında Osmanlı’nın son dönemlerinde ve Kurtuluş Savaşı sırasında Ankara, milli mücadele için stratejik bir şehir hâline geldi.
Mustafa Kemal Atatürk, Kurtuluş Savaşı’nı yönetmek için merkezi bir nokta arıyordu ve İstanbul’un işgal altında olması nedeniyle Ankara’yı güvenli bir üs olarak seçti.
Bu nedenle 1920 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Ankara’da açıldı. Bu tarih, Ankara’nın fiilen bir “başkent” rolünü üstlenmeye başladığı dönem olarak kabul ediliyor.
ANKARA’NIN RESMÎ BAŞKENT OLUŞU
13 Ekim 1923 tarihinde Ankara, Türkiye Cumhuriyeti’nin resmî başkenti olarak ilan edildi.
Atatürk, başkent olarak Ankara’yı seçmesinin nedenini şöyle açıklamıştı:
- Coğrafi olarak ülkenin ortasında olması
- Savunma açısından güvenli bir konumda bulunması
- Yeni cumhuriyetin modern ve bağımsız yüzünü temsil etmesi
- Böylece Ankara, Cumhuriyet’in kuruluşuyla birlikte resmî başkent unvanını aldı ve İstanbul’un başkentliği sona erdi.
ANKARA BAŞKENT OLDUKTAN SONRA GELİŞİMİ
Ankara başkent olduktan sonra hızla gelişmeye başladı:
- Yeni hükümet binaları ve devlet kurumları inşa edildi
- Planlı şehirleşme çalışmaları başlatıldı
- Modern yollar, köprüler ve kamu hizmetleri inşa edildi
- Uluslararası diplomatik ilişkiler için büyükelçilikler kuruldu
Bugün Ankara, sadece idari merkezi değil, aynı zamanda siyasi, kültürel ve eğitim merkezi olarak da öne çıkıyor.
ANKARA KAÇ KEZ BAŞKENT OLDU?
- Osmanlı Dönemi: Başkent değil (İstanbul başkentti)
- Kurtuluş Savaşı Dönemi (1920-1923): Fiilen başkent rolü
- Cumhuriyet Dönemi (1923’ten günümüze): Resmî başkent
Yani Ankara, tarih boyunca bir kez resmî başkent oldu, fakat fiilen 1920’den itibaren başkent işlevi gördü.
Ankara’nın başkent olarak seçilmesi, Türkiye tarihinin en kritik dönüm noktalarından biri olarak değerlendiriliyor. Ulusal mücadelenin merkezi konumunda olan şehir, coğrafi ve stratejik avantajlarıyla da ön plana çıktı. Cumhuriyetin modern yüzünü temsil eden Ankara, bu yönleriyle yeni devletin yönetim merkezi olarak belirlenmesinin temel gerekçelerini oluşturdu.
