10 milyon kişi sağlık sisteminin dışında mı? CHP Ankara Milletvekili Yaman verileri ortaya koydu

CHP Ankara Milletvekili Aylin Yaman, Türkiye’de yıllardır uygulanan Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın artık vatandaş için bir “başarı hikâyesi” olmaktan çıktığını, tam tersine derin bir sağlık krizinin kaynağı haline geldiğini söyledi. TBMM’de değerlendirmelerde bulunan Yaman, kaliteli bir sağlık sisteminin erişilebilir, eşit, güvenli, hasta odaklı, etkili ve verimli olması gerektiğini vurgulayarak, “Bugün sistemin bu ilkelerin hiçbirini taşıyamadığını görüyoruz.” dedi. Yaman’a göre sağlık hizmetine ulaşmak artık yalnızca parası olanın hakkı haline geliyor.

“100 MİLYAR LİRALIK BORÇ, 10 MİLYON KİŞİ TEDAVİ DIŞINDA”

Yaman, Türkiye’de genel sağlık sigortası borcu bulunan yaklaşık 10 milyon vatandaş olduğuna dikkat çekti. Bu borç toplamda 100 milyar lirayı aşıyor. Bu durumda olan yurttaşlar muayene olabilseler bile ilaçlarını alamıyor. Yaman, bu tablonun aslında sağlık hakkının kağıt üzerinde kalmasının en açık göstergesi olduğunu söyledi:

“İlaç alamayan bir insanın tedavisi yarım kalır. 10 milyon kişi bugün fiilen tedavi dışıdır. Bu, sosyal devlet ilkesine açık aykırılıktır.”

ACİL SERVİSLER, SİSTEMİN AĞIR YÜKÜNÜ TAŞIYOR

Yaman’ın en kritik dikkat çektiği noktalardan biri acil servislerin akıl dışı yoğunluğu oldu. Türkiye’de bir kişinin yılda ortalama 12,2 kez sağlık hizmetine başvurduğunu, OECD ortalamasının ise 6,4 olduğunu belirtti. Yani Türkiye’de sağlık kurumuna başvuru sayısı dünya ortalamasının yaklaşık iki katı.

Bu yük sevk mekanizmasının olmaması nedeniyle acil servislere yıkılmış durumda. Yalnızca 2023 yılında acil servislerde 140 milyon muayene yapıldı. Bu, Türkiye’nin nüfusundan daha fazla.

UZMAN KADROLAR BOŞ, GENÇ HEKİMLER YILGIN

Yaman, ağır nöbet yükü, şiddet riski ve düşük özlük haklarının özellikle çocuk, kadın doğum, beyin cerrahisi ve kalp cerrahisi gibi branşlarda uzman sayısını düşürdüğünü söyledi. Son tıpta uzmanlık sınavında çocuk sağlığı ve hastalıkları kadrolarının yüzde 40’ı boş kaldı. Ayrıca birçok doğu ilinde açılan kadrolar hiç tercih edilmedi.

“SİSTEM NİTELİKLİ OLMAKTAN ÇIKTI”

Yaman "Sağlıkta Dönüşüm" programına yönelik eleştirisini şu sözlerle dile getirdi:

“Sağlıkta Dönüşüm, halka nitelikli sağlık hizmeti getirmedi. Bugün sistem erişilebilir değil, eşit değil, güvenli değil, etkili değil ve verimli değil. Kısacası sağlık sistemi artık nitelikli değildir ve vatandaş yalnız bırakılmıştır.”

Sağlık sisteminin kaliteli olması, vatandaşa, ERİŞİLEBİLİR, EŞİT, GÜVENLİ, HASTA ODAKLI, ETKİLİ ve VERİMLİ HİZMET sunulmasını ifade eder.

Yirmi yılı aşkın bir süredir, Sağlıkta Dönüşüm Programı ile şekillenen sağlık sistemimiz, maalesef, kaliteden ve nitelikten uzaktır. pic.twitter.com/JQ2zb7Boj3

— Dr. Aylin Yaman (@aylinyaman_) November 7, 2025