Kortizon nedir? Ne için kullanılır?
İltihabı durduruyor, bağışıklığı dengeliyor. Kortizon nedir, hangi hastalıklarda hayat kurtarıyor? İşte detaylar
Kortizon, vücutta doğal olarak bulunan kortizol hormonunun sentetik bir versiyonudur. İltihaplanmayı azaltma ve bağışıklık sistemini baskılama özellikleri sayesinde birçok hastalığın tedavisinde kullanılır. Ancak, kontrolsüz kullanımı yan etkilere yol açabilir.
KORTİZON NE İŞE YARAR?
Kortizon, vücutta meydana gelen iltihapları ve bağışıklık sisteminin aşırı tepkilerini baskılayarak şişlik, ağrı ve kızarıklığı azaltır. Bu özellikleri sayesinde, romatizmal hastalıklar, alerjik reaksiyonlar ve bazı cilt hastalıklarının tedavisinde etkili bir tedavi seçeneğidir.
KORTİZON HANGİ HASTALIKLARIN TEDAVİSİNDE KULLANILIR?
Kortizon, aşağıdaki hastalıkların tedavisinde yaygın olarak kullanılır:
Romatizmal Hastalıklar: Romatoid artrit, lupus, ankilozan spondilit gibi hastalıklar
Alerjik Reaksiyonlar: Alerjik rinit, astım, egzama, kurdeşen
Cilt Hastalıkları: Sedef hastalığı, egzama, dermatit
Solunum Yolu Hastalıkları: Astım, KOAH
Bağışıklık Sistemi Bozuklukları: Organ nakli sonrası reddi önlemek için
Endokrin Bozukluklar: Addison hastalığı gibi durumlarda hormon replasmanı olarak
KORTİZONUN YAN ETKİLERİ NELERDİR?
Kortizonun uzun süreli veya yüksek dozda kullanımı bazı yan etkilere yol açabilir:
Kilo Artışı: Özellikle yüz ve karın bölgesinde
Osteoporoz: Kemik erimesi riski
Hipertansiyon: Yüksek tansiyon
Hiperglisemi: Yüksek kan şekeri seviyeleri
Cilt İncelmesi: Ciltte incelme ve morarma
Psikolojik Etkiler: Depresyon, anksiyete, uyku bozuklukları
KORTİZON NASIL KULLANILIR?
Kortizon, doktor önerisiyle aşağıdaki formlarda kullanılabilir:
Ağız Yoluyla (Tablet veya Şurup): Genellikle sistemik etkiler için
Enjeksiyon (İğne): Ağır vakalarda veya lokal tedavi için
Topikal (Krem veya Merhem): Cilt hastalıklarında doğrudan uygulama
Kullanım süresi ve dozu, hastalığın türüne ve şiddetine göre değişiklik gösterir. Doktorun önerilerine uyulması önemlidir.
KORTİZON KULLANIRKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR?
Doktor Kontrolü: Kortizon tedavisi mutlaka uzman bir doktor tarafından yönlendirilmelidir.
Doz Ayarlaması: Tedavi süresince doz değişiklikleri doktor tarafından yapılmalıdır.
Yan Etkilerin Takibi: Olası yan etkiler için düzenli kontroller gereklidir.
Aşılar: Kortizon tedavisi sırasında bazı aşıların etkisi değişebilir; bu nedenle aşı takvimi doktorla görüşülmelidir.
Beslenme ve Egzersiz: Dengeli beslenme ve düzenli egzersiz, yan etkilerin azaltılmasına yardımcı olabilir.