TRT 2’de “Polonya” rüzgarı esecek

TRT 2, yerli ve yabancı 30 filmi, anadillerinde Türkçe altyazılı olarak göstermeye ve yazı sinema festivaline dönüştürmeyi sürdürüyor.

Krzysztof Kieslowski’nin 1979 yapımı, “Amatör” filmi, Polonyalı yönetmenin erken dönem başyapıtlarından biri olarak kabul ediliyor. Film, belgesel sinema ile kurmaca arasında bir köprü kurarak Kieslowski’nin hem kişisel hem de toplumsal sorgulamalarını yansıtıyor.

SEYİRCİLERİ NELER BEKLİYOR?

Amatör, fabrika işçisi Filip Mosz’un (Jerzy Stuhr) hikayesini anlatıyor. Filip, yeni doğacak çocuğunun her anını kaydetmek için 8mm’lik bir amatör kamera satın alır. Kasabada kamerası olan tek kişi olması, onu yerel Komünist Parti yönetiminin dikkatini çeker ve fabrikanın etkinliklerini belgelemekle görevlendirilir. Başlangıçta masum bir hobi olan film çekme tutkusu, Filip’in hayatını dönüştürür. Fabrikanın 25. yıl dönümü için çektiği görüntüler, bir film kulübü kurmasına ve amatör filmlerini festivallerde göstermesine olanak tanır. Ancak bu süreç, hem iş hem de özel hayatında çatışmalara yol açar. Filmleri sansüre uğrar, karısı tarafından terk edilir ve çektiği belgesellerin etik sonuçlarıyla yüzleşir. Film, Filip’in kamerayı kendine çevirip kendi hikayesini anlatmaya başlamasıyla dramatik bir şekilde sona eriyor.

Kieslowski, belgesel sinemaya dair derin bir muhakeme yapıyor. Filip’in çektiği görüntüler, gerçek insanların hayatlarını etkiliyor; bir cüce işçinin belgeseli hem duygusal bir yankı uyandırıyor hem de patron tarafından alay konusu oluyor. Kieslowski, bir belgeselcinin sorumluluklarını ve gerçeği manipüle etme riskini irdeliyor Filip’in kameraya olan tutkusu, sıradan bir işçiden “sanatçı”ya dönüşümünü simgeliyor. Ancak bu tutku, ailesini ve işini kaybetmesine neden oluyor. Film, sanatın bedelini ve bireyin kendini ifade etme arzusunu merkezine alıyor.

1970’LER POLONYASI’NIN PANORAMASI

1970’ler Polonya’sında geçen film, otoriter rejim altında sanat yapmanın tezahürlerini dert ediniyor. Filip’in filmleri, fabrikanın istenmeyen gerçekleri göstermesi nedeniyle sansürlenir. Kieslowski, bu yolla kendi belgeselcilik deneyimlerini de dolaylı olarak aktarıyor.

Film, yer yer kara komedi unsurları taşırken, Filip’in trajik düşüşüyle duygusal bir derinlik kazanıyor. Kieslowski, bu dengeyi ustalıkla kuruyor.

Amatör, Kieslowski’nin belgeselcilikten kurmaca sinemaya geçişinde köprü bir film olarak konumlanıyor.

FİLM FESTİVALLERİNDE ÖDÜLLERİ TOPLADI

Film, Moskova, Gdansk, Chicago ve Berlin film festivallerinde çeşitli ödüller kazandı.

KÜLT YÖNETMEN KİESLOWSKİ’YE DAİR

En bilinen filmleri Üç Renk üçlemesi (1993–1994), Dekalog (1989) serisi ve Veronique’in İkili Yaşamı (1991) adlı filmidir. Kieslowski kariyeri boyunca Cannes Film Festivali Jüri Ödülü (1988), FIPRESCI Ödülü (1988, 1991) ve Ekümenik Jüri Ödülü (1991); Venedik Film Festivali FIPRESCI Ödülü (1989), Altın Aslan (1993) ve OCIC Ödülü (1993) ve Berlin Uluslararası Film Festivali Gümüş Ayı (1994) dahil olmak üzere sayısız ödül aldı ve 1995 yılında En İyi Yönetmen ve En İyi Yazma dallarında Akademi Ödülü adayı oldu.

Film, 9 Haziran Pazartesi günü saat 21:30’da TRT 2’de izlenebilecek.