Sırma yerli mi yoksa yabancı mı? Sırma boykot listesinde mi ve sahibi kim?
Sofraların vazgeçilmezi Sırma Su ve maden suları, isminden dolayı yıllardır yüzde 100 yerli bir marka olarak biliniyor. Ancak şirketin hisselerinin Fransız gıda devine satılması, Sırma'yı da boykot tartışmalarının içine çekti. Peki, Sırma şu an kime ait ve boykot ediliyor mu? İşte detaylar...
Sırma Grup'un temelleri, 1950'li yıllara dayansa da markanın kurumsal bir güç haline gelmesi 1991 yılında gerçekleşti. Davut Dişli ve ailesi tarafından yönetilen şirket, Sapanca'daki zengin su kaynaklarını işleyerek Türkiye'nin önde gelen su ve maden suyu markalarından biri haline geldi. Özellikle cam şişe su ve aromalı maden suları pazarında liderliğe oynayan yenilikçi adımlar attı.
Ancak markanın kaderi 2013 yılında değişti. Dünya gıda devlerinden Fransız Danone, Türkiye su pazarındaki payını artırmak için Sırma Su'yun yüzde 50.1 hissesini satın aldı. İlerleyen yıllarda bu ortaklık, Danone'nin tam hakimiyetine dönüştü. Bugün Sırma, Danone'nin Türkiye'deki su ve içecek operasyonlarının ana markalarından biridir.
HANGİ ÜLKENİN MARKASI?
Sırma, kökeni ve kuruluşu itibarıyla Türk bir marka olsa da, mülkiyeti Fransa merkezli çok uluslu gıda şirketi Danone'ye aittir. Dolayısıyla şu anki statüsü Fransız markası olarak kabul edilmektedir.
NEREDE ÜRETİLİYOR? YERLİ Mİ, İTHAL Mİ?
Sırma'nın sermayesi yabancı olsa da, ürünün doğası gereği üretim tamamen yerlidir.
- Kaynaklar: Sırma, Türkiye'nin çeşitli bölgelerindeki (Sapanca, Burdur, Aydın) doğal su ve maden suyu kaynaklarını kullanmaktadır.
- Fabrikalar: Dolum ve paketleme işlemleri, Türkiye'de kurulu olan fabrikalarda, Türk işçiler tarafından ve yerel kaynaklar kullanılarak yapılmaktadır.
Yani kaynak Türkiye'nin, işçilik Türkiye'nin ancak kârın sahibi yabancı bir şirkettir.
İSRAİL İLE BAĞLANTILARI OLUP OLMADIĞINA DAİR İDDİALAR
Sırma'nın çatı şirketi olan Danone, İsrail ile uzun yıllara dayanan stratejik ve finansal bağlara sahiptir.
- Strauss Group Ortaklığı: Danone, İsrail'in en büyük gıda üreticilerinden biri olan Strauss Group'un (özellikle süt ürünleri bölümü Strauss Dairies) yüzde 20 hissesine sahiptir. Bu ortaklık, Danone'yi İsrail gıda pazarının önemli bir oyuncusu yapmaktadır.
- Yatırımlar: Danone, risk sermayesi kolu (Danone Manifesto Ventures) aracılığıyla İsrail merkezli gıda teknolojisi şirketlerine (örneğin anne sütü bileşenleri üreten Wilk gibi) aktif yatırımlar yapmaktadır. Bu yatırımlar, şirketin İsrail ekonomisine olan güvenini ve desteğini göstermektedir.
BOYKOT LİSTESİNDE Mİ? BOYKOT EDİLİYOR MU?
Sırma, sahibi Danone'nin İsrail'deki bu köklü yatırımları ve ortaklıkları nedeniyle boykot listelerinde üst sıralarda yer almaktadır.
Özellikle Hayat Su ve Sırma Su, Danone grubuna ait oldukları için, tüketiciler tarafından "yerli görünümlü yabancı/boykotlu marka" olarak etiketlenmekte ve sosyal medyada sıkça paylaşılmaktadır.
ALTERNATİF ARAYANLAR İÇİN YERİNE NE KULLANILABİLİR?
Sırma ve Danone ürünlerini boykot etmek isteyenler için Türkiye su ve maden suyu pazarında çok sayıda güçlü yerli sermayeli alternatif bulunmaktadır:
- Kızılay (Maden suyu ve su - Geliri doğrudan yardım faaliyetlerine gider, yüzde 100 Milli)
- Hamidiye Su (İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraki)
- Pınar Su (Yaşar Holding - yüzde 100 Yerli sermaye)
- Sultan Su
- Gürpınar
- Abant Su (Kaya Holding)
- Beypazarı (Sadece maden suyu)
- Özkaynak (Maden suyu)
- Ayrıca yerel belediyelerin işlettiği veya yerel sermayeye ait çok sayıda bölgesel su markası.