Hıdırellez ne zaman, bugün mü? Hıdırellez duası nasıl? Hıdırellez ritüelleri!

Anadolu’nun en köklü geleneklerinden biri olan Hıdırellez, bu yıl da binlerce kişinin katılımıyla kutlanıyor. Her yıl 5 Mayıs akşamı başlayıp 6 Mayıs sabahına kadar devam eden Hıdırellez, baharın gelişiyle birlikte umutların tazelendiği, dileklerin gökyüzüne yükseldiği ve doğayla insanın yeniden buluştuğu özel bir zaman dilimi olarak kabul ediliyor.

Hıdırellez, İslam ve Türk mitolojisinde önemli yeri olan Hızır (AS) ile İlyas (AS)'ın yeryüzünde buluştuğu gün olarak kabul edilir. Hızır’ın bolluk, bereket ve şifa; İlyas’ın ise su ve yaşamla ilişkilendirilmesi nedeniyle bu gün, yaşamın yeniden can bulduğu bir “yeniden doğuş” bayramı olarak kutlanır. Toplumun her kesiminden insan, bu özel günde dualar ederek, geleneksel ritüellerle dileklerde bulunur.

HIDIRELLEZ RİTÜELLERİ

Hıdırellez gecesi en bilinen ritüellerden biri, dileklerin küçük kâğıtlara yazılarak gül ağaçlarının altına bırakılmasıdır. Gül ağacı, Hızır’ın uğrak yerlerinden biri olarak kabul edilir. Bu nedenle insanlar, dileklerini gül ağacının altına koyarak Hızır’ın onları görmesini ve dualarını kabul etmesini umarlar. Bazı bölgelerde ise dilekler küçük kâğıtlara değil, küçük maketler veya çizimlerle sembolize edilerek doğaya bırakılır.

Diğer yaygın uygulamalar arasında ateşten atlamak yer alır. Üç kez ateş üzerinden atlayarak kötü enerjilerden arınmaya ve yıl boyunca sağlıklı kalmaya inanılır. Ayrıca, gece boyunca tuzlu yiyecekler yenip su içmeden yatıldığında rüyada görülen kişinin “kısmet” olacağına inanılır.

Bazı kişiler, gece boyunca suya bozuk para atarak bereket dilerken; bazıları beyaz giysilerle sabah gün doğmadan doğaya çıkar. Özellikle su kenarlarına gidip ellerini yıkamak, yüzlerini yıkamak veya sadece dua etmek yaygın bir uygulamadır. Evde yapılan küçük çaplı törenlerde ise ateş yakılıp etrafında toplanılır, Hıdırellez şarkıları ve manileri söylenir.

HIDIRELLEZ DUASI

Hıdırellez gecesi okunan özel dualar da bu geleneğin ayrılmaz bir parçasıdır. En çok bilinen dua şöyle:

“Bin bir adım bir adım / Allah bir adım adım / Kerim kerem Allah / Başımda bir duman var yardım eyle ya Allah / La ilaha illallah Muhammeden Resulullah yetiş imdadıma Hızır ile / Allah birsin sen kulla müşersin / Biz gibi kulların yardımcısı sensin / Hızır deryada erdim murada amin.”

Bu dua, Hızır’ın dilekleri işittiğine ve zor durumda olanlara yardım ettiğine inananlar tarafından içtenlikle okunur. Diğer bir dua ise şu şekildedir:

“Allahümme Rabbühü Ya Halkalhalas Muhammedin Resulullah Yetiş imdadıma Ya HIZIR YA İLYAS.”

HIDIRELLEZ UNESCO'NUN SOMUT OLMAYAN KÜLTÜREL MİRAS LİSTESİNDE

UNESCO tarafından “Somut Olmayan Kültürel Miras” olarak kabul edilen Hıdırellez, sadece bireysel dileklerin günü değil; aynı zamanda toplumsal dayanışma, kültürel birliktelik ve doğayla yeniden bağ kurma zamanıdır. Anadolu’da olduğu kadar Balkanlar, Kafkasya ve Orta Asya coğrafyalarında da kutlanan Hıdırellez, geleneksel yaşam biçimlerinin yaşatılmasına katkı sağlıyor.

Bu yıl da pek çok şehirde parklar, bahçeler ve tarihi mekânlar Hıdırellez şenliklerine ev sahipliği yapıyor. Müzikler, halk oyunları, yöresel lezzetler ve neşeli kalabalıklar eşliğinde geçen bu özel gün, hem geçmişi yaşatıyor hem de geleceğe umutla bakmamızı sağlıyor.