Ankara Erkek Lisesi mezunu Ahmet Muhip Dıranas kimdir?

Ahmet Muhip Dıranas, 1909 yılında Sinop'un Erfelek ilçesi Salı köyünde doğdu. İlkokulu Sinop'ta, ortaokul ve 1929'da liseyi Ankara Erkek Lisesi'nde tamamladı. Ankara Erkek Lisesi'nde Faruk Nâfiz Çamlıbel ile Ahmet Hamdi Tanpınar'ın öğrencisi oldu.

DIRANAS’IN HAYATINDAN İZ DÜŞÜMLER

Ahmet Muhip Dıranas, Ankara Erkek Lisesi'ni bitirdikten sonra Hâkimiyet-i Millîye gazetesinde çalıştı. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne iki yıl devam ettikten sonra Güzel Sanatlar Akademisi kütüphane memurluğu göreviyle İstanbul'a gitti. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe bölümünde okudu. İstanbul Resim ve Heykel Müzesi'nde, halkevlerinde, Çocuk Esirgeme Kurumu'nda çeşitli görevlerde bulundu. Anadolu Ajansı, Devlet Tiyatroları ve İş Bankası'nda üst düzey görevlere getirildi. 1939'da Ankara'ya döndü ve CHP Genel Merkezi'nde Halkevleri Kültür ve Sanat Yayınları'nı yönetti.

Ahmet Muhip Dıranas, 21 Haziran 1980'de kalp yetmezliğinden Ankara'da yaşamını yitirdi. Vasiyeti üzerine memleketi Sinop'ta Çukurbağ Şehit Mezarlığı’nda toprağa verildi.

DIRANAS’IN EDEBİ KİŞİLİĞİ VE ŞİİR ANLAYIŞI

Ahmet Muhip Dıranas, Garip Hareketi’ne (Birinci Yeni) karşı, bireysel duyguları, estetik kaygıları ve geleneksel şiir anlayışını savunan bir çizgide eserler vermiştir. Hece ölçüsünü ustalıkla kullanmış, şiirlerinde müzikaliteye ve ahenk uyumuna önem vermiştir. Onun şiirleri, Garip şiirinin sade ve yalın diline karşı daha süslü, imgelerle zengin ve duygusal bir üsluba sahiptir. Dıranas’ın şiirlerinde temel temalar arasında aşk, doğa, ölüm, nostalji, yalnızlık ve varoluşsal sorgulamalar yer alır. Doğaya olan derin bağlılığı, özellikle Karadeniz’in doğal güzelliklerinden esinlenen imgelerle şiirlerinde belirgindir. Örneğin, “Kar” ve “Olvido” gibi şiirlerinde doğa, insan duygularıyla iç içe bir atmosfer yaratır. Fransız sembolist şairlerden, özellikle Paul Valery ve Charles Baudelaire’den etkilenen Dıranas, Türk şiirinde modernist bir çizgi yakalamış, ancak geleneksel hece ölçüsünden de kopmamıştır. Bu yönüyle, Ahmet Hamdi Tanpınar ve Necip Fazıl Kısakürek gibi isimlerle birlikte, bireysel ve estetik odaklı bir şiir anlayışını temsil etmiştir.

AHMET MUHİP DIRANAS'IN ÖNE ÇIKAN ŞİİRLERİ

Dıranas’ın şiirleri, Türk edebiyatında lirizmin en güzel örneklerinden sayılır. En bilinen şiirlerinden bazıları şunlardır:

Olvido: Aşk, ayrılık ve unutma temalarını işleyen bu şiir, Dıranas’ın en ünlü eserlerinden biridir. Duygusal yoğunluğu ve müzikal yapısıyla dikkat çeker.

Kar: Doğa ve insan ruhu arasındaki bağı zarif imgelerle anlatan bu şiir, Dıranas’ın doğa sevgisini yansıtır.

Fahriye Abla: Mahalle kültürü ve nostaljiyi işleyen bu şiir, sıradan bir karakteri şiirsel bir figüre dönüştürerek Dıranas’ın gözlem yeteneğini gözler önüne serer.

Ahmet Muhip Dıranas’ın tüm şiirleri; “Şiirler” (1969) adlı kitabında toplanmıştır.