Köprü ve otoyollara zamda bilinmeyen detay! 4,5 milyar dolar garanti ödeme
Türkiye'de zamların ardı arkası kesilmiyor. Bu kez de "Yap-İşlet-Devret" (YİD) modeliyle yapılan köprü, tünel ve otoyollara zam geldi. CHP'li Deniz Yavuzyılmaz ise garanti ödemelerin 2025 ve 2026 yılı toplamının 4,5 milyar dolara ulaştığını söyledi.
Türkiye, Yap-İşlet-Devret (YİD) projeleri kapsamında vatandaşın cebinden çıkacak yeni ücretlerle güne başladı. Garantili projeler nedeniyle Hazine, şirketlere yüksek tutarda ödeme yapmaya devam ediyor. Dolar ve euro yükseldikçe kur farkı ödemeleri sürüyor.
Osmangazi Köprüsü, Çanakkale Köprüsü, Avrasya Tüneli ve YSS Köprüsü’nden geçiş ücretleri zamlandı. Yeni tarifeye göre, garantili araç geçiş sayısı tutturulamazsa Hazine, Osmangazi Köprüsü’nde 2 bin 360 TL, Çanakkale Köprüsü’nde bin 29 TL, Avrasya Tüneli’nde 289 TL ve YSS Köprüsü’nde 248 TL ödeyecek.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Deniz Yavuzyılmaz, yeni tutarları duyurdu ve ücret farkının 1 Ekim’den itibaren geçerli olduğunu belirtti.
Yavuzyılmaz, "AK Parti tarzı" olarak örnek verdiği Yap-İşlet-Devret modeliyle yapılan köprü, tünel ve otoyollar için; 2025-2026 yıllarında, Hazinenin görevli şirketlere yapacağı "devasa" tutardaki garanti ödemelerini de tespit ettiklerini kaydetti.
"BUNUN ADI SOYGUN"
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı Orta Vadeli Programlara göre, planlanan garanti ödemelerinin 2025 yılı için 2 milyar 387 milyon 80 bin 494 dolar, 2026 yılı için 2 milyar 180 milyon 257 bin 510 dolar olduğunun altını çizen CHP'li Deniz Yavuzyılmaz, "2025-2026 için planlanan garanti ödemeleri toplamı 4 milyar 567 milyon 330 bin 4 dolar. 4,5 milyar dolar! Güncel kur ile 190 milyar lira! Bunun adı soygundur!" diyerek bu modele tepki gösterdi.
YAP-İŞLET-DEVRET MODELİ NEDİR?
“Yap-İşlet-Devret” (YİD) modeli, devletin ihtiyacı olan altyapı projelerinin (köprü, yol, tünel, enerji santrali vb.) özel sektör tarafından kendi sermayesiyle inşa edilip belirli bir süre işletilmesini ve bu sürenin sonunda devlete devredilmesini öngören bir yatırım yöntemidir. Bu modelde özel şirketler, inşa ettikleri tesisten gelir elde eder. Örneğin, köprüden geçen araçlardan ücret toplar. Avantajı, devletin büyük başlangıç yatırımı yapmaması ve özel sektör uzmanlığından yararlanmasıdır. Dezavantajı ise garanti edilen gelir veya araç geçişi sağlanamazsa Hazinenin ekstra ödeme yapması ve vatandaşın geçiş ücretlerinin yüksek olmasıdır.