Enerji faturasına yerli üretim freni! 2,4’lük düşüş bekleniyo

Türkiye’nin enerji ithalatı faturasının bu yıl sonunda geçen yıla kıyasla gerilemesi bekleniyor. Orta Vadeli Program’da (OVP) yer alan tahminlere göre, 2024’te 65,6 milyar dolar olarak gerçekleşen enerji ithalatı faturası, 2025 sonunda 64 milyar dolar seviyesinde olacak. Düşüşte hem artan yerli üretim hem de küresel piyasalarda enerji fiyatlarının görece düşük seyretmesi etkili oluyor.

YERLİ ÜRETİM ETKİSİ

SETA Araştırmacısı Büşra Zeynep Özdemir, yaptığı değerlendirmede, Türkiye’nin elektrikten doğal gaza pek çok alanda üretimini artırmasının ithalatı azaltıcı yönde etkili olduğunu vurguladı.
Özdemir, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun raporuna atıfta bulunarak, “Türkiye’nin ürettiği elektrik enerjisi yılın ilk yarısında geçen yıla göre yaklaşık yüzde 5 arttı. 163 bin 493 gigavatsaat olan üretim, 171 bin 348 gigavatsaate çıktı.” bilgisini paylaştı.

Toplam kurulu gücün de büyüdüğüne dikkat çeken Özdemir, geçen yıl 113 bin 252 megavat olan kapasitenin bu yılın haziran sonu itibarıyla 119 bin 632 megavata ulaştığını söyledi. Özellikle güneş ve rüzgâr gibi yenilenebilir kaynakların bu artışta başı çektiğini vurguladı.

PETROL VE DOĞAL GAZDA YÜKSELİŞ

Özdemir, Gabar sahasındaki üretim artışıyla birlikte Türkiye’nin petrol üretiminin de yükseldiğini belirtti:
“Geçen yılın aynı döneminde yaklaşık 3 milyon varil olan petrol üretimi, 2025’in ilk yarısında 4 milyon varile ulaştı. Benzer şekilde doğal gazda da yükseliş var. Aralık ayında 203 milyon metreküp olan üretim, bu yıl temmuzda 288 milyon metreküpe çıktı. Sakarya Gaz Sahası’nda yeni kuyuların açılması ve Osman Gazi yüzer üretim tesisinin devreye girmesiyle üretimin daha da artmasını bekliyoruz.”

KÜRESEL FİYATLAR DA DÜŞÜŞTE

Enerji ithalatı giderlerindeki azalmanın bir diğer nedeni de uluslararası piyasalardaki fiyat hareketleri oldu. Geçen yıl varil başına ortalama 80,5 dolar olan Brent petrol fiyatının, bu yılı 70 dolar seviyesinde kapatacağı tahmin ediliyor. Özdemir, özellikle Asya’daki hidrokarbon talebinin gerilemesinin fiyatları baskıladığını, Avrupa’nın alternatif tedarik arayışının da piyasaları etkilediğini dile getirdi.

2035 VE 2053 HEDEFLERİ

Türkiye’nin 2053 net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda 2035 için belirlenen yeni enerji vizyonuna dikkat çeken Özdemir, rüzgar ve güneş kurulu gücünün 120 bin megavata çıkarılmasının ithalat faturasını daha da azaltacağını ifade etti. Ayrıca 2026’da devreye alınması planlanan Akkuyu Nükleer Güç Santralinin ilk reaktörü ile termik santrallerden doğan ihtiyaçların azalacağını, 2030’da tam kapasite faaliyete geçtiğinde ise ithalat bağımlılığının ciddi oranda düşeceğini söyledi.