Çarşı-pazar yanarken TÜİK hesabı değiştiriyor! Maaş zamlarını nasıl etkileyecek?

Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) açıkladığı tüketici enflasyonu, toplumun geniş kesimlerinde güven sorunu yaratmayı sürdürüyor. Madde fiyatlarının ve madde ağırlıklarının uzun süredir kamuoyuyla paylaşılmaması, gerçek enflasyonun gizlendiği yönündeki algıları güçlendiriyor. Ekonomistler, şeffaflık adımı atılmadığı sürece güven kaybının telafi edilmesinin zor olduğunu belirtiyor.

Ekonomist-yazar Alaattin Aktaş, Ekonomim için kaleme aldığı yazısında, esas tartışmanın 2026 yılında başlayacağını vurgulayarak yeni TÜFE hesaplama sistemine dikkat çekti.

TÜFE AĞIRLIKLARI 2026’DA DEĞİŞİYOR

TÜİK, ekim sonunda yaptığı açıklamada 2026 yılı itibarıyla TÜFE’de madde ağırlıklarının artık hanehalkı bütçe anketi yerine ulusal hesaplar hanehalkı nihai tüketim harcamaları temel alınarak belirleneceğini duyurdu. Ayrıca TÜFE’nin baz yılı 2003’ten 2025’e güncellenecek.

TEKNİK BİLGİLER ŞUBAT 2026'DA AÇIKLANACAK

Ancak bu değişikliğin nasıl sonuçlar doğuracağına ilişkin detaylı bir bilgilendirme yapılmadı. TÜİK, yeni ağırlıkları ve hesaplama yöntemine ilişkin teknik bilgileri 3 Şubat 2026’da, ocak ayı enflasyon verileriyle birlikte açıklayacağını bildirdi.

GIDA VE KİRADA AĞIRLIK AZALACAK

Ekonomistler, yeni yöntemin özellikle gıda ve konut gruplarını etkileyeceğini belirtiyor. Hanehalkı harcamalarında gıdanın payı bu yıl yüzde 24,97 olurken, GSYH bazlı yöntemde bu oranın yüzde 21,72’ye düştüğü hesaplanıyor.

HİSSEDİLEN VE RESMİ ENFLASYON FARKI BÜYÜYECEK

Konut grubunda da gerçek kira ağırlığının düşmesi bekleniyor. Mevcut TÜFE’de izafi kira bulunmazken, gerçek kira ağırlığı yüzde 6,8 seviyesinde. Ulusal hesaplara göre konut grubunun toplam payı yüzde 15,85 olsa da bunun içinde izafi kira da yer alıyor. Dolayısıyla 2026’da konut ağırlığının düşmesi, özellikle kiracı kesimin hissettiği enflasyon ile resmi enflasyon arasındaki farkın büyümesine neden olacağı belirtiliyor.

EN DÜŞÜK GELİRLİ KESİM EN FAZLA ETKİLENECEK

Türkiye’de en düşük gelirli yüzde 20’lik grubun harcamalarının yaklaşık yüzde 37’si gıda, yüzde 29’u konut giderlerinden oluşuyor. Yeni hesaplama yöntemiyle bu grupların bütçesinde en büyük payı tutan kalemlerin ağırlığının resmi TÜFE’de düşmesi, 2026’da tartışmaların daha da sertleşeceği beklentisini doğuruyor.

BEKLENTİLERDE BOZULMA SÜRÜYOR

Ekonomide enflasyon beklentileri bozulmaya devam ederken piyasa katılımcıları dahi resmi hedeflerin üzerinde oranlar tahmin ediyor. Aktaş’a göre şeffaflık sağlanmadıkça ve beklentileri düzeltecek adımlar atılmadıkça, “düştü, düşüyor” söylemi güveni artırmaya yeterli olmayacak.

“KAMUOYU DETAYLI BİÇİMDE BİLGİLENDİRİLMELİ”

Aktaş, TÜİK’in yaptığı kısa açıklamanın ötesinde yeni seriye ilişkin kapsamlı bilgilendirme yapılması gerektiğini belirtti. Aksi halde 2026’da enflasyon tartışmalarının daha sert ve gürültülü geçeceğini ifade etti.