İran-ABD arasında 6. tur! Müzakereden sonuç çıkacak mı?
İran ile ABD arasında Umman'ın arabuluculuğunda yürütülen nükleer müzakerelerin 6. turu bu pazar Muskat'ta gerçekleşecek. Artan bölgesel gerilim ve enerji piyasalarındaki dalgalanmalar eşliğinde yapılacak görüşme, taraflar arasında istikrar arayışının kritik bir adımı olarak görülüyor.
Umman Dışişleri Bakanı Bedr el Busaidi, İran ile ABD arasındaki nükleer müzakerelerin altıncı turunun 15 Haziran Pazar günü Umman'ın başkenti Muskat'ta gerçekleştirileceğini duyurdu. Bu gelişme, taraflar arasındaki görüşmelerin resmiyet kazanması ve süreçte yeni bir aşamaya geçilmesi anlamına geliyor.
UMMAN'IN ARABULUCULUK ROLÜ
Umman uzun yıllardır ABD ve İran arasında diplomatik ilişkilerde tarafsız arabulucu olarak önemli bir konumda bulunuyor. 2013 yılında gerçekleşen ilk gizli görüşmeler ve 2015'teki Viyana Nükleer Anlaşması müzakerelerinin temelinde Umman'ın sağladığı bu diplomatik kanal yer alıyor. Son yıllarda yeniden canlanan bu arabuluculuk sayesinde Washington ile Tahran arasında doğrudan temas sağlanabiliyor.
ÖNCEKİ TURLAR VE SÜREÇ
1. tur (12 Nisan, Muskat)
ABD Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile İran Dışişleri Bakanı Abbas Araghchli liderliğinde yapıldı. Görüşmeler dolaylı ve yapıcıydı, taraflar arasındaki mesajlar Umman kanalıyla iletildi.
2. tur (19 Nisan , Roma)
Görüşmeler yine dolaylı olarak devam etti ve diplomatik ortam değişti.
3. tur (26 Nisan, Muskat)
Bu turda ise hem üst düzey hem de uzman ekipler bir araya gelerek teknik detayları ele aldı.
4. tur (11 Mayıs, Muskat)
Yaklaşık üç saat süren görüşmeler zorlu fakat yapıcı olarak değerlendirildi. ABD, sürecin ilerlediğini ancak devam eden görüşmelere ihtiyaç olduğunu bildirdi.
5. tur
Uzmanların katıldığı ancak resmi bir sonuç açıklanmayan bu turun ardından yeni bir görüşme beklentisi oluştu.
BÖLGEDEKİ GERİLİM ARTIYOR
Orta Doğu'da tansiyon yükselirken, ABD bölgedeki bazı personelini geri çekti, Irak'taki diplomatik çalışanlar ve Körfez ülkelerindeki asker aileleri tahliye edildi. İran'ın savunma bakanı müzakerelerin başarısız olması durumunda ABD üslerine karşı askeri hamle yapılabileceği uyarısında bulundu. ABD Başkanı Donald Trump ise ihtimal dahilinde askeri müdahale seçeneğini masada tutmaya devam ediyor. Bu gelişmeler, küresel piyasalarda da etkisini göstererek Brent petrol fiyatlarının yüzde 5'i aşan bir artışlar 70 dolar seviyesine yükselmesine neden oldu.
BU PAZARIN ÖNEMİ
Muskat'ta gerçekleşecek 6. tur müzakereler, sadece yeni bir anlaşma zemini oluşturma çabası değil, aynı zamanda artan bölgesel gerilimler karşısında bir istikrar mesajı olarak da büyük önem taşıyor. Önceki turlarda bazı ilerlemeler sağlanırken, bu turda nükleer faaliyetlerin sınırlandırılması ve yaptırımların kademeli olarak kaldırılması gibi kritik konuların masada olması bekleniyor.