Ankara’da ulaşımda yönetişim krizi! Plan var, kent vizyonu yok

Ulaşım altyapısı, bir başkentin kimliğini ve çağdaşlığını belirleyen en temel göstergelerden biri olarak kabul ediliyor ancak Ankara’da raylı sistemlerin entegrasyonundaki zayıflık, özellikle Esenboğa Havalimanı’na hâlâ doğrudan metro bağlantısının olmaması, yıllardır tartışma konusu. Yeni Ankara’ya konuşan Şehir ve Bölge Plancısı Prof. Dr. Savaş Zafer Şahin, bu tabloyu “planlama eksikliğinden çok, yönetişim krizi” olarak değerlendiriyor.

ULAŞIM PARÇALI, STRATEJİ YOK

Şahin, Ankara’nın ulaşım altyapısının geçmişte yapılan atılımlara rağmen sistematik bir bütünlükten uzak olduğunu vurgulayarak, “Kent içi ulaşım sistemleri birbiriyle konuşmuyor. Metro hatları yeni açılıyor ama bu hatların nasıl entegre olacağı, nasıl bir ağ yapısı oluşturacağı düşünülmüyor. Plan değil, strateji eksikliği söz konusu” dedi.

Esenboğa’ya doğrudan metro hattının olmamasını yalnızca teknik ya da mali gerekçelerle açıklamanın yetersiz olacağını belirten Şahin, “Bu bir tercih meselesi. Havalimanı bağlantısı, bir kentin hem erişilebilirliğini hem de imajını doğrudan etkiler. Bugün Paris, Londra, Seul gibi şehirler bu alanlarda çoktan standardı belirlemiş durumda” diye konuştu.

YENİ HATLAR SORUNU ÇÖZMÜYOR

Ankara’da açılan yeni metro hatlarının erişimi kısmen artırdığını ancak yapısal sorunları çözmediğini söyleyen Şahin, örnek olarak Çayyolu Metrosu’nu vererek şunları kaydetti:

“19 yıl süren gecikme sonrası açılan hat, toplu konut alanı olmaktan çıkıp üst gelir grubunun konut bölgesine dönüşen bir semte hizmet ediyor. Dolayısıyla yolcu sayısı düşük kalıyor. Ulaşım yatırımları, sadece fiziki hat yapımı değil, kent gelişimiyle uyumlu planlanmalıdır.”

Şahin ayrıca, toplu taşım sistemlerinin parçalı yapısı nedeniyle hem ulaşımın konforunun düştüğünü hem de vatandaşın bireysel araç kullanımına yöneldiğini ifade etti.

GÖRÜNMEYEN VİTRİN: KENTİN ULAŞIM YÜZÜ

Modern ulaşım sistemlerinin yalnızca taşıma değil, kent imajı açısından da belirleyici olduğunu aktaran Şahin, Ankara’nın bu anlamda sınıfta kaldığını söyledi. Ulaşım sistemine erişimin sorunlu olduğunu vurgulayan Şahin şu şekilde konuştu:

“Ulaşım sistemi entegre değil, hizmet kalitesi düşük, erişim sorunlu. Taksici-dolmuşçu-özel halk otobüsü üçgeninde sıkışmış durumda. Bu da turizmden yatırım çekmeye kadar her şeyi olumsuz etkiliyor. Birçok şehirde turistlere sunulan ulaşım kartı gibi basit uygulamalar bile Ankara’da hayata geçirilemiyor.”

ESENBOĞA METROSU NEDEN GELMİYOR?

Esenboğa metro hattının hayata geçirilememesinin arkasında teknik engel olmadığını, sorunun tamamen yönetişim kaynaklı olduğunu vurgulayan Şahin, şu değerlendirmeyi yaptı:

“Merkezi ve yerel yönetimler ortak bir öncelikte buluşamıyor. Finansman bahane ediliyor ama asıl mesele bu değil. Servis sağlayıcılar arasındaki çıkar çatışması, ortak bir bakış geliştirilmesini engelliyor. Oysa havalimanı bağlantısı, tek başına bir metro hattı olarak değil, bütüncül ulaşım stratejisinin parçası olarak ele alınmalı.”