Ankara'nın en kalabalık mahallesi Karapürçek'in adının sıra dışı hikayesi

Ankara'nın merkez ilçelerinden Altındağ’da yer alan Karapürçek Mahallesi, sadece konumu ve gelişen yerleşimiyle değil, isminin anlamı ve kökeniyle de merak uyandırıyor. Pek çok kişi Ankara'nın en kalabalık mahallesi olan Karapürçek'in adının ne anlama geldiğini ya da nereden geldiğini bilmiyor. Oysa bu isim, Türk dilinde ve tarihî kaynaklarda önemli anlamlar taşıyor.

PÜRÇEK NE DEMEK?

"Pürçek", eski Türkçede örgü saç, saç lifi ya da saç tutamı anlamına gelir. Özellikle Osmanlı döneminde, uzun saçlarını örgü hâlinde bırakan yiğitler için kullanılan bu kelime, zamanla bazı yerleşim yerlerinin ismine de ilham veriyor.

Mahalle adındaki “Kara” ifadesi, büyük ihtimalle siyah ya da güçlü, vakur anlamında kullanıldı. Rivayetlere göre, geçmişte bölgede yaşayan, uzun siyah saç örgüleriyle tanınan cesur bir kişi, çevresinde büyük saygı görüyordu. Bu kişinin dış görünüşü ve halk arasındaki ünü, zamanla bölgeye adını vermiş olabilir.

Bir diğer görüşe göre ise bu isim, Anadolu'nun farklı yerlerinden Ankara’ya göç eden halkın, kendi köylerinin adlarını yeni yerleşimlerine taşımasıyla oluşmuş olabilir. Nitekim Sakarya’da da "Karapürçek" adında bir ilçe bulunuyor.

Bugün Altındağ’ın önemli mahallelerinden biri olan Karapürçek, hem ulaşım ağlarına yakınlığı hem de sosyal yaşamıyla dikkat çekiyor. Geçmişte kırsal bir görünümde olan mahalle, zamanla apartmanlaşma ile şehirle bütünleşti. Ancak ismi, hâlâ tarihî ve kültürel bir hatırayı yaşatmaya devam ediyor.

SAKARYA'DA KARAPÜRÇEK İLÇESİNİN İSMİ İLE HİKAYESİ AYNI MI?

Sakarya'nın dikkat çeken yerleşimlerinden biri olan Karapürçek’in ismi, sadece kulağa ilginç gelmekle kalmıyor; aynı zamanda yüzyıllar öncesine uzanan tarihi bir geçmişi de barındırıyor. Bu köklü ismin ardında, Bizans dönemine kadar giden sıra dışı bir hikaye saklı.

Karapürçek adının kökeni, Rumca “Pıcak” kelimesine dayandırılıyor. Söylencelere göre, Bizans döneminde Karabıçaklı lakabıyla anılan üç kardeş, bölgedeki toprakları kendi aralarında paylaşarak yerleşim alanlarını oluşturdu. Her bir kardeş, farklı yönlere yerleşti: doğuya giden Küçücek’i, kuzeye yönelen Küçük Karapürçek’i, güneye inen ise Büyük Karapürçek’i kurdu.

Yıllar içinde Büyük Karapürçek ismi halk dilinde kısaltılarak bugünkü haliyle Karapürçek adını aldı. Bu sadeleşmiş isim zamanla bölgenin genel adı haline geldi ve bugün Sakarya’nın ilçelerinden biri olarak resmiyet kazandı.