Çiçeği burnunda uygulamamız: “Beyanname Gözetim Çalışması”

20 Nisan 2025’te Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından Risk Analiz Sistemi üzerinden 500 bin mükellefin tarandığı ve yaklaşık 2,9 trilyon liralık ticaret hacminin mercek altına alındığı ve yaklaşık 40 bin mükellef riskli grup içerisinde yer aldığı duyuruldu.

Bu riskli küme içerisinde yer alan mükelleflere Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı tarafından Beyanname Gözetim Çalışması yazısı gönderildi ve mükelleflerin kurumlar vergisi beyannameleri üzerinde gerekli kontrolleri yapmak üzere mükellef bazında özel olarak Vergi Müfettişleri görevlendirildi.

2024 yılının Kurumlar Vergisi beyan süresinin bitmesine sayılı günler kaldı. Kurumlar vergisi beyannamesi veren tüm mükelleflerin uyarıda bulunulan konularda dikkat etmesi, ancak yazı tebliğ edilen mükelleflerin ise ekstra dikkatli olması gerekmektedir. Peki yazı tebliğ edilen mükelleflerin dikkat etmesi gereken konular nelerdir?

1. Mükelleflerin 2024 yılı içerisinde yapmış olduğu işlerden elde ettikleri tahsilatların doğru bir şekilde hasılatlarına yansıtıp yansıtmadığı kontrolünün dikkatli bir şekilde yapılması, gözden kaçırılan bir tahsilat bulunması veya kayıt dışı bir hasılat bulunması halinde bu tahsilatların 2024 yılı satış hasılatına eklenmesi gerekmektedir.

2. Mükelleflerin 2024 dönemi içerisinde yapmış olduğu faaliyetlerine ilişkin olarak katlanmak zorunda olduğu maliyetlerin doğru tespit edilmesi, ilgili dönem kazancının hesaplanmasında maliyet olarak dikkate alınmaması gereken tutarları maliyet olarak dikkate almaması, sonraki veya önceki dönemlere ait maliyetleri bu dönemde dikkate almaması gerekmektedir. Ayrıca Vergi Usul Kanununda yer alan değerlemeye ilişkin hükümlerin dikkate alınması gerekmektedir.

3. Kurumlar vergisi kanunun 6. Maddesinin 2. Fıkrasında safî kurum kazancının tespitinde, Gelir Vergisi Kanununun ticarî kazanç hakkındaki hükümleri uygulanacağı belirtilmiştir. Bu kapsamda mükelleflerin gelir vergisi kanunun ilgili hükümlerini dikkate alarak kurumlar vergisi beyanlarını vermesi gerekmektedir.

4. Kurumlar Vergisi kanununa göre mükellefler geçmiş dönemlerine ilişkin zararlarına ilişkin zarar mahsubu yapabilmektedirler. Bu kapsamda buna ilişkin kontrollerin doğru bir şekilde yapılması gerekmektedir.

5. Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 8 inci maddesinde mükelleflerin kazançlarının tespitinde indirilecek olan giderlerinin hangileri olduğuna yer verilmiştir. Beyannameler düzenlenirken bu giderlere dikkat edilmesi ve bu madde kapsamında gider olarak dikkate alınmayacak olan giderlerin dikkate alınmaması gerekmektedir. Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinde kurumların beyannameleri üzerinden yapabilecekleri diğer indirimlere yer verilmiştir. Mükelleflerin bu diğer indirimleri kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden indirirken gerekli şartları sağlayıp sağlamadığını kontrol etmesi ve şartları sağlamayanları indirim konusu yapmamaları gerekmektedir.

6. Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 11 inci maddesinde kurum kazancının tespitinde indirim olarak dikkate alınması mümkün olmayan giderlere yer verilmiştir. Bu giderlerin kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınması ve mükelleflerin beyanlarına eklenmesi gerekmektedir.

7. Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 7, 12, ve 13 üncü maddelerinde yer alan vergi güvenlik müesseseleri olan Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazancı, Örtülü Sermaye ve Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı uygulamalarının yasal mevzuata uygunluğu ve doğruluğunun kontrolü, mükellef kurumlarının ortakları ile yaptığı borç alma verme işlemlerinin incelenmesi ve ortaklarla yapılan işlemlerde emsallere uygunluk ilkesinin dikkate alınıp alınmadığının kontrol edilmesi gerekmektedir.

8. Mükelleflerin yararlanmış olduğu bir istisna uygulaması bulunması halinde mutlak suretle istisna şartlarının kontrol edilmesi gerekmektedir.

9. Kurumlar vergisi matrahının ve kurumlar vergisinin doğru hesaplanmasına yönelik işlemlerin kontrolü gerekmektedir.

10. Vergi Usul Kanununda yer alan enflasyon düzeltmesine ilişkin işlemlerin kontrolü gerekmektedir.

Meslek mensupları mükelleflerin beyannamelerini verirken yukarıda yer verilen hususlara zaten dikkat etmektedirler. Yazı gelen mükelleflerin panik olmaması, ancak beyannamelerini ikinci bir kez kontrol ettirmesi ve gerekirse destek almalarında fayda bulunmaktadır.